To mineralny nawóz azotowy. Saletra amonowa ma szerokie zastosowanie. Używać jej można np. do zasilania warzyw, kwiatów cebulowych, trawników.
Saletra amonowa (azotan amonu) zalicza się do nawozów azotowych, ale zawiera także wapń lub magnez (dlatego w sprzedaży jest sprzedawana np. jako saletra wapniowo-amonowa). Podczas produkcji dodaje się bowiem do niej węglan wapnia lub węglan magnezu, które zapobiegają zbrylaniu nawozu (saletra amonowa jest higroskopijna, czyli pochłania wilgoć z otoczenia). Oba związki wzbogacają skład nawozu.
Saletra amonowa jest pochodzenia mineralnego. Produkuje się ją z amoniaku i kwasu azotowego. Jako nawóz azotowy jest używana od ponad 100 lat.
Skład saletry amonowej
- Azot – 34%
- Magnez – około 4%
- Wapń – około 4%
Zawartość magnezu i wapnia w saletrze amonowej zależy od dodanego środka zapobiegającego zbrylaniu (wypełniacza), czyli węglanu wapnia lub węglanu magnezu. Jednak najważniejszym składnikiem jest azot (część w formie amonowej i część w formie saletrzanej).
Saletra amonowa ma postać granulek. Jest higroskopijna (ma tendencję do zbrylania), np. podczas dłuższego przechowywania. Jednak w praktyce w gotowych nawozach są środki antyzbrylające, dlatego nie ma większego problemu z jej przechowywaniem.
Saletrę amonową stosować można cały sezon. To nawóz uniwersalny. Działa szybko, nie ulega szybkiemu wymyciu w głąb gleby. Zalecane dawki warto dzielić na 2-3 części i stosować je co miesiąc. Jej „jednorazowy” nadmiar w glebie powoduje, zwłaszcza jeśli dni są krótkie (poniżej 12-13 godzin), nadmierny wzrost liści, a jednocześnie ograniczony jest rozwój pędów bocznych.
Po rozsypaniu wokół roślin zaleca się saletrę amonową płytko wymieszać z ziemią (można też rozsypać ściółkę). Jeśli jest sucho, po wykonaniu nawożenia należy podlać rośliny, gdyż wtedy szybciej zacznie działać. Saletra amonowa bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie.
Zastosowanie saletry amonowej w ogrodzie
1. Nawożenie warzyw
Saletra amonowa to jeden z najpopularniejszych nawozów azotowych do zasilania warzyw, jak np. fasola, kalafior, kapusta, marchew, ogórek, pomidor, por. Stosować ją można zarówno przed siewem lub sadzeniem rozsady, jak i podczas wegetacji.
Do nawożenia warzyw przeciętnie stosuje się 0,5-1 kg saletry amonowej na 50 m². Zalecane dawki trzeba podzielić na 2-3 części i stosować co miesiąc.
2. Nawożenie krzewów jagodowych
Saletrą amonową zasilać można wiosną niektóre krzewy jagodowe, jak borówki amerykańskie i maliny.
Przykładowo, maliny zasila się saletrą amonową jak tylko ruszy wegetacja, w połowie czerwca oraz na przełomie lipca i sierpnia. Za każdym razem maksymalnie stosuje się płaską łyżkę stołową na 10 m².
Borówki amerykańskie można podsypać saletrą amonową dwa razy w sezonie: na przełomie kwietnia i maja (przed kwitnieniem), a następnie w połowie czerwca. Za każdym razem maksymalna dawka to łyżka ma metr kwadratowy.
3. Nawożenie drzew owocowych
Jeśli gleba jest słaba i uboga w azot saletrą amonową można zasilić drzewa owocowe, np. jabłonie.
Do nawożenia drzew owocowych przeciętnie stosuje się 0,5 kg saletry amonowej na 50 m². Zalecane dawki należy podzielić na 2-3 części i stosować co miesiąc.
4. Nawożenie kwiatów cebulowych
W marcu kwiaty cebulowe, jak hiacynty, narcyzy czy tulipany, potrzebują azotu do wypuszczania liści. Saletra amonowa jest jego dobrym źródłem.
Do nawożenia kwiatów cebulowych maksymalnie stosuje się pół łyżki stołowej saletry amonowej na metr kwadratowy. Nawóz trzeba rozsypać tak, aby nie był przyklejony do liści.
5. Nawożenie trawnika
Saletra amonowa nadaje się do zasilania trawników.
Przeciętnie stosuje się 0,5-1 kg saletry amonowej na 50 m² murawy. Zalecane dawki trzeba podzielić na 2-3 części i stosować co miesiąc.
6. Przyśpieszanie kompostowanie
Azot jest niezbędny do rozkładu materii organicznej, np. w kompostownikach. W saletrze amonowej jest go dużo. Tym nawozem posypuje się – od wiosny do jesieni – kompostowane odpady, zwłaszcza suche, np. jesienne liście.
Maksymalna jednorazowa dawka saletry amonowej na metr kwadratowy to pół łyżki stołowej raz w miesiącu.
7. Przyśpieszanie biodegradacji pni
Azot jest potrzebny mikroorganizmom, które rozkładają drewno. Dlatego saletrą amonową można posypywać lub podlewać jej roztworem pieńki po ściętych drzewach. Dzięki temu szybciej ulegają biodegradacji, czyli nie trzeba ich karczować.
Przeczytaj także: Jak usunąć pieniek – sposób bez karczowania
Warto wiedzieć
- Saletrę amonową wynalazł Johann Rudolph Glauber (1604-1670) – słynny niemiecki aptekarz. Jednak dopiero około 200 lat po jego śmierci znalazła szerokie zastosowanie. Początkowo była używana do produkcji pocisków oraz ładunków wybuchowych stosowanych np. w kopalniach. Dopiero po I wojnie światowej saletra amonowa stała się popularnym nawozem azotowym.
Oto informacja z czasopisma „Ogrodnik” z 1926 roku:
„Państwowy Bank Rolny dostarcza w obecnym sezonie drobnym i średnim rolnikom następujące nawozy: azotniak, saletrę sodową 15%, saletrę amonową 35%, superfosfat 15-20%, sól potasową, kainit, thomasówkę, wapno nawozowe w całowagonowych ładunkach, t.j. po 10, 15 tonn za pośrednictwem spółdzielni roln. handl. kredytowych, gminnych kas oszczędnościowych”.
- Saletry amonowej nie można mieszać z takimi nawozami jak mocznik, siarczan magnezu, wapno palone rolnicze.
- Saletrę amonową można mieszać bez ograniczeń z takimi nawozami jak saletrzak i siarczan amonu.