Jeśli jabłka gniją na drzewach, to znak, że na jabłoni plenią się pasożytnicze grzyby. Można ograniczyć ich niszczycielską działalność lecz nie w 100%.

W amatorskiej uprawie trudno walczyć z chorobami wywołującymi gnicie jabłek. Oczywiście w sklepach ogrodniczych jest wiele skutecznych preparatów chemicznych, które je zwalczają. Problemem jest ustalenie terminów, kiedy robić opryski, by były skuteczne i jak najmniej szkodliwe dla przyrody (np. pszczół).

Dlatego, gdy jabłka gniją na drzewach, zwłaszcza co roku, warto zwalczać pasożytnicze grzyby na różne sposoby. To często banalnie proste!

Chorobotwórcze grzyby

Do zakażenia jabłoni zwykle dochodzi wiosną. Gołym okiem nie sposób zauważyć, że zarodniki pasożytniczych grzybów zaatakowały jabłonie.
Wiele grzybów zimuje pod jabłoniami, np. na liściach opadłych jesienią, ale też na zmumifikowanych jabłkach. Zarodniki chorobotwórczych grzybów może też przynieść do ogrodu np. wiatr.

Grzyby pasożytnicze jabłoni najlepiej rozwijają się, gdy wiosna jest deszczowa i ciepła. Sprzyjają im także szkodniki powodujące robaczywienie jabłek, grad oraz osłabienie jabłoni.

Jakie choroby

Jest wiele chorób grzybowych, których skutkiem są zgniłe jabłka na drzewach. Najczęściej to brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych i szara pleśń. Jednak do gnicia jabłek przyczyniają się pośrednio także inne choroby grzybowe, zwłaszcza parch jabłoni, oraz szkodniki i grad. Uszkodzone, niedojrzałe jabłka oraz osłabione jabłonie są kolonizowane przez grzyby powodujące gnicie jabłek.

Dlatego, gdy jabłka gniją, trzeba z grzybami walczyć kompleksowo. Przy okazji można się pozbyć szkodników powodujących robaczywienie jabłek.

Sposoby zapobiegania gniciu jabłek są różne:

1. Zbieranie zgniłych jabłek
KAŻDE zgniłe jabłko pozostawione pod i na drzewie to wylęgarnia pasożytniczych grzybów wiosną. Trzeba je systematycznie zbierać. KONIECZNIE trzeba zrywać mumie jabłek. Zgnile i zmumifikowane jabłka nie nadają się do kompostowania. Trzeba je wyrzucać na śmietnik albo zakopać.

2. Zbieranie robaczywych jabłek
Owoce nadjedzone przez szkodniki są często atakowane przez pasożytnicze grzyby. Usuwanie robaczywych jabłek ogranicza rozmnażanie szkodników i pośrednio gnicie jabłek. Najgroźniejsze są owocnica jabłkowa i owocówka jabłkóweczka.

3. Grabienie liści jesienią
To bardzo prosty zabieg ograniczający rozprzestrzenianie się parcha jabłoni, który osłabia jabłonie. Słabe jabłonie zaś są bardziej podatne m.in. brunatną zgniliznę drzew ziarnkowych, która powoduje gnicie jabłek.

Więcej o grabieniu liści jabłoni jesienią CZYTAJ TUTAJ

4. Nie przesadzać z nawożeniem
Zbyt duże dawki azotu przyczyniają się do szybkiego wzrostu jabłoni. Młode tkanki są jednak narażone na większe ryzyko zaatakowania przez pasożytnicze grzyby.

5. Gnojówki wzmacniające odporność
Przynajmniej raz w sezonie warto podlać jabłonie gnojówką ze skrzypu, która zawiera krzem i uodparnia je na choroby grzybowe.

6. Szybsze wysychanie liści
Gdy liście i gałęzie są często mokre, łatwiej atakują je chorobotwórcze grzyby. Jabłonie wolniej schną, jeśli np. wciśnięte są między inne drzewa oraz gdy nie są cięte. Jabłonie przycina się od końca lutego (odmiany bardziej odporne na mróz) do początku marca (odmiany mniej odporne na mróz).

7. Przekopywać ziemię pod jabłoniami
W ten sposób niszczy się owocnicę jabłkową, która powoduje robaczywienie jabłek i pośrednio ich gnicie. Ziemię najlepiej przekopać w lipcu (VII), a potem jeszcze raz w sierpniu lub wrześniu (VIII-IX). Do starych sadów warto wpuszczać drób, np. kury. Potrafią świetnie przetrzebić populację owocnicy (kopanie jest wtedy niepotrzebne).

8. Białe tablice lepowe
Wiesza się na jabłoniach w maju i czerwcu (V-VI) oraz sierpniu (VIII). To pułapki na owocnice jabłkowe, powodujące robaczywienie owoców, a pośrednio ich gnicie.

9. Pułapki feromonowe
Wiesza się wiosną na jabłoniach. Działają podobnie jak białe tablice lepowe (patrz punkt 8), ale na owocówkę jabłkóweczkę.

10. Opaski z papieru falistego
Zakłada się je na pnie pod koniec czerwca i sierpnia (VI i VIII). To pułapki na gąsienice owocówki jabłkóweczki. Opaski zdejmuje się pod koniec lipca (VII) i września (IX), wyjmuje pożyteczne owady, np. biedronki, a następnie niszczy. Jabłka nadjedzone przez owocówki jabłkóweczki bardzo często gniją i są wylęgarnią pasożytniczych grzybów!

11. Czyszczenie kory
Ten zabieg ogranicza występowanie owocówki jabłkóweczki, powodującej robaczywienie jabłek i pośrednio ich gnicie.

Więcej o czyszczeniu kory drzew owocowych CZYTAJ TUTAJ

12. Budki dla ptaków
Ptaki niszczą szkodniki w ogrodzie, w tym powodujące robaczywienie jabłek i pośrednio ich gnicie.

13. Opryski bez chemii (naturalne)
Gdy wiosną długo padają deszcze, warto opryskać jabłonie wyciągiem ze skrzypu (bez rozcieńczania).

Przepis na wyciąg ze skrzypu CZYTAJ TUTAJ

14. Opryski chemiczne
Jabłonie, przeciw gniciu owoców, opryskuje się zwykle wiosną, w fazie kwitnienia lub według instrukcji na opakowaniu. Użyć można np. Topsin M 500 SC czy Kaptan Zawiesinowy 50 WP.

15. Odporne odmiany
Jabłonie są mniej lub bardziej odporne na choroby grzybowe. Jednak nie zawsze takie odmiany jabłoni są także odporne np. na mróz. Poza tym pasożytnicze grzyby potrafią się mutować i atakować również odmiany odporne.

Jabłonie odporne na wszystko to m.in. Grochówka Wielka, Krótkonóżka Królewska, Kuzynek Czerwony, Reneta Ananasowa, Żeleźniak.