Zjadają korzenie roślin, co sprawia, że rosną słabo lub więdną. Oto kilka skutecznych sposobów, jak pozbyć się pędraków z ogrodu.
Pędraki to larwy chrząszczy z rodziny żukowatych, takich jak chrabąszcz kasztanowiec, chrabąszcz majowy, guniak czerwczyk, ogrodnica niszczylistka. Największe zniszczenia wyrządzają na trawnikach, wysokich grządkach, w warzywniku. Smakują im też korzenie młodych drzew i krzewów owocowych.
Zanim przeobrażą się w postacie dorosłe, pędraki spędzają w glebie 2-5 lat. W zależności od gatunku oraz fazy rozwoju mierzą do 5 cm długości. Ich wygląd jest charakterystyczny – są białe, grube, łukowato wygięte, niezbyt ruchliwe, z brązowymi głowami i trzema parami odnóży.
Pędraki mają bardzo duże apetyty, co sprawia, że są uciążliwymi szkodnikami w ogrodach. Ich dieta różni się w zależności od gatunku. Przykładowo, młode pędraki chrabąszcza majowego zjadają głównie martwe korzonki, zaś starsze – żywe. Młodym pędrakom chrabąszcza kasztanowca i ogrodnicy niszczylistki najbardziej smakują resztki organiczne, a dopiero starszym – korzenie, zwłaszcza traw. Larwy guniaka czerwczyka preferują młode korzonki traw.
Rośliny uszkadzane są też przez postacie dorosłe, ale mniej niż przez larwy. Gdy pędraki przeistaczają się w chrząszcze, zmieniają jadłospis. Chrabąszcze majowe, chrabąszcze kasztanowce i guniaki czerwczyki zjadają liście drzew i krzewów. Ogrodnice niszczylistki gustują zarówno w liściach, jak i kwiatach, np. róż.
1. Przekopywanie gleby
Najczęściej obecność pędraków zauważa się podczas przekopywania gleby, pielenia czy sadzenia roślin. Znalezione larwy trzeba ręcznie usuwać. Podczas przekopywania ziemi niszczy się także ich jaja, z których wylęgają się pędraki (wysychają na powierzchni ziemi), ale nie zawsze. Chrząszcze często składają jaja głębiej, niż się zwykle kopie! W przypadku chrabąszcza majowego to 10-15 cm, chrabąszcza kasztanowca – nawet 20 cm.
Pędraki wykopane na powierzchnię ziemi, jeśli nie zostaną zebrane ręcznie, potrafią się znowu dość szybko zakopać.
2. Pożyteczne nicienie niszczące pędraki
To bardzo skuteczny sposób na pozbycie się pędraków, nawet jeśli w glebie jest ich mnóstwo. Wykorzystuje się pożyteczne nicienie Heterorhabditis bacteriophora, które dostępne są w sklepach ogrodniczych w preparacie mikrobiologicznym Larva Stoper. Nicienie pasożytują pędraki, ale są niegroźne dla człowieka, domowych zwierzaków oraz roślin.
Jak stosować preparat Larva Stoper?
Wystarcza jedna aplikacja w roku – w drugiej połowie lipca. Preparat dodaje się do konewki lub opryskiwacza z wodą o temperaturze 15-20°C. W momencie zetknięcia z wodą nicienie kończą hibernację i są gotowe do działania.
Ciecz aplikuje się od razu po wymieszaniu (proporcje są podane na opakowaniach) na powierzchnię ziemi. Aby nicienie głębiej wniknęły w glebę, po zabiegu należy ją dodatkowo podlać zwykłą wodą (można wykorzystać wodę z płukania konewki lub opryskiwacza). Nicienie, po natrafieniu na żywicieli, czyli pędraki, wnikają w ich ciała, np. przez skórę i otwory gębowe, zwykle w ciągu 24 godzin. Następnie zjadają ich wnętrza. Martwe pędraki robią czerwonobrązowe i wyschnięte. Następnie naturalnie się rozkładają.
Co ważne, aby pożyteczne nicienie mogły wniknąć w glebę nie trzeba zdejmować agrowłókniny czy ściółki, np. z kory. To nie są przeszkody dla tych mikroskopijnych organizmów. Wystarczy ewentualnie po zabiegu bardziej obficie podlać powierzchnię ziemi (nicienie lubią wilgoć).
Nicienie zjadają również opuchlaki (w odróżnieniu od pędraków nie mają nóżek). Jednak w walce z tymi szkodnikami skuteczniejsze są w innych terminach, niż w przypadku pędraków. Na opuchlaki pożyteczne nicienie aplikuje się na przełomie kwietnia i maja oraz sierpnia i września.
3. Odstraszanie wrotyczem
Właściwości odstraszające pędraki, a także inne szkodniki glebowe, jak drutowce i opuchlaki, mają preparaty mikrobiologiczne na bazie wrotyczu. Gotowe tego typu środki, dostępne w sklepach ogrodniczych, pozyskiwane są podczas fermentacji tej rośliny z bakteriami Lactobacillus i Bacillus. Stosować je można cały sezon.
Preparaty na bazie wrotyczu aplikuje się na powierzchnię gleby w postaci rozcieńczonej z wodą, przy pomocy konewki lub opryskiwacza.
4. Naturalni wrogowie pędraków
Kretowiska w ogrodzie to sygnał, że w ogrodzie żerują pędraki. Kret chętnie na poluje, bo jest ich smakoszem. Niestety, w poszukiwaniu pędraków potrafi zniszczyć trawnik czy warzywnik. Dlatego, jeśli zlikwiduje się pędraki, np. przy pomocy pożytecznych nicieni, jest duża szansa, że z ogrodu wyprowadzi się kret (będzie miał mniej jedzenia).
Warto wiedzieć, że chrząszcze, których pędraki niszczą ogród, składają zwykle po kilkadziesiąt jaj za jednym razem. Na takie dorosłe chrząszcze chętnie polują m.in. ptaki, ograniczając ich populację. Dlatego warto stwarzać ptakom dogodne warunki w ogrodzie, np. wieszając budki lęgowe. Efekt: mniej pędraków.