To warzywo lubiące chłód. Pietruszka ma nieduże wymagania, ale długo wschodzi. Siew wykonuje się przed zimą albo wczesną wiosną.
Inne nazwy: Petroselinum crispum, Pietruszka zwyczajna
Cechy: roślina dwuletnia
Pietruszka, gdy ma odpowiednie warunki klimatyczne (bez bardzo mroźnych zim) jest byliną (rośliną wieloletnią). Nawet w polskim klimacie rzadko zdarzają się egzemplarze pietruszki, które potrafią co roku przetrwać zimę. Znane są jako pietruszka wieloletnia. Takie pietruszki kwitną co roku. Ich korzenie są jednak niesmaczne (łykowate), ale mają nadające się do jedzenia liście.
W praktyce pietruszkę uprawia się w Polsce zwykle tylko jeden sezon. Pietruszka, jako roślina dwuletnia, jest uprawiana na nasiona.
Wysokość: 30-50 cm
W czasie kwitnienia pietruszka ma do 120 cm wysokości (z kwiatostanem). Kwiaty pojawiają się w lipcu – sierpniu (VII-VIII) od drugiego roku uprawy.
Rozmnażanie: nasiona
Termin siewu: listopad – grudzień (XI-XII) oraz marzec (III) i pierwsza połowa kwietnia (IV)
Uwaga! Jeśli pogoda dopisuje, pietruszka może być też wysiewana w lutym (II).
Unikać trzeba siewu pietruszki późną wiosną. Pietruszka wschodzi bowiem długo (nawet miesiąc) i jest wrażliwa w tym czasie na brak wody. Gdy wiosna jest sucha, może wzejść słabo lub wcale. Pietruszka lepiej wschodzi, gdy ma chłodno, niż ciepło. Nasiona pietruszki kiełkują już od 2 stopni Celsjusza (gleby).
Głębokość siewu pietruszki – 1 cm. Gdy jest uprawiana na duże korzenie, odległości między pietruszkami powinny wynosić 3-6 cm (można je przerywać).
Nasiona pietruszki zachowują zdolność kiełkowania 2-3 lata.
Więcej o siewie pietruszki CZYTAJ TUTAJ
Zbiór: od maja (V) do października (X)
Pietruszkę uprawia się dla liści oraz korzeni. Wyróżnia się dwie grupy odmian: pietruszki liściowe oraz pietruszki korzeniowe.
Pietruszki liściowe mają okazałe, karbowane liście, ale małe korzenie. Pietruszki korzeniowe zaś wytwarzają grube korzenie, ale zwykle mają mniej okazałe, gładkie liście.
Pietruszka ma dużo odmian różniących się długością okresu wegetacji, który wynosi od 80 do 180 dni. Są odmiany wczesne, średniowczesne, średniopóźne oraz późne. Odmiany wczesne zbiera się szybciej, ale zwykle plon jest mniejszy niż odmian późnych. Korzeniowe odmiany późne są też lepsze na przechowanie.
Zastosowanie: w kuchni – liście i korzenie na zupy, sałatki, kanapki, do potraw na ciepło i zimno, soki warzywne, dekoracja ogrodu; w leczeniu – środek moczopędny, na apetyt, zmniejszający opuchliznę, poprawiający przemianę materii
Pietruszka to jedno z najpopularniejszych warzyw i przypraw w polskiej kuchni. Można jej używać świeżej i suszonej, zarówno liści, jak i korzeni.
Liście pietruszki można obcinać pojedynczo. Wykopuje się lub wyrywa także całe pietruszki (z korzeniami), w zależności od potrzeb.
Stanowisko: słoneczne
Pietruszka najlepiej rośnie w słonecznych miejscach. W półcieniu rośnie słabo, a w cieniu – wcale. Pietruszki nie należy siać pod drzewami. Nie lubi zachwaszczenia.
Gdzie siać: warzywnik, rabaty kwiatowe, donice (duże)
Nasiona pietruszki sieje się od razu do gruntu lub donic. Pietruszka, zwłaszcza naciowa, ma tak ładne liście, że można ją siać także na klombach wśród kwiatów.
Gleba: żyzna, najlepiej próchnicza; odczyn od lekko kwaśnego do lekko zasadowego (pH 6,5-7,5)
Pietruszka nie jest wybredna co do żyzności ziemi. Musi być jednak KONIECZNIE pulchna, głęboko uprawiona, z dodatkiem próchnicy, np. kompostu albo nawozów zielonych. Korzystnie siać pietruszkę w drugim lub trzecim roku po oborniku (najlepiej ze słomą).
Jeśli gleba jest przeciętna, mało pulchna, lepiej siać odmiany pietruszki naciowej. Odmiany pietruszki korzeniowej mają większe wymagania co do ziemi.
Pietruszka bardzo źle rośnie w ziemi kwaśnej, podmokłej oraz suchej. Gdy gleba jest twarda, zbita, pietruszka ma często rozwidlone korzenie.
Jak uniknąć rozwidlania korzeni pietruszki CZYTAJ TUTAJ
Podlewanie: umiarkowane
Na brak wody pietruszka jest najbardziej wrażliwa podczas wschodzenia. Jeśli wiosna jest sucha, trzeba pietruszkę podlewać. Jednocześnie pietruszka nie lubi nadmiaru wody.
Starsza pietruszka jest bardziej odporna na brak wody. Podlewa się ją w czasie suszy.
Nawożenie: w uprawie amatorskiej lepiej unikać
Podstawą nawożenia pietruszki w uprawie amatorskiej jest dobre przygotowanie ziemi przed siewem.
Odporność na mróz: różna w zależności od wieku pietruszki
Pietruszka to warzywo preferujące chłód. Młode pietruszki wytrzymuje przymrozki do minus 3-4 stopni Celsjusza. Starsze znoszą mróz do minus 9 stopni Celsjusza.
Pietruszka zimuje w gruncie w postaci korzeni. Często jednak przemarza.
Na zimę wszystkie odmiany pietruszki, mniej i bardziej odporne na mróz, tracą liście.
Choroby i szkodniki: odporna
W uprawie amatorskiej pietruszka zwykle zdrowo rośnie. Bywa atakowana przez choroby grzybowe oraz bakteryjne. Do najgroźniejszych chorób pietruszki należą alternioza naci, czarna zgnilizna korzeni, mączniak prawdziwy.
Ze szkodników pietruszkę atakują najczęściej połyśnica marchwianka, mszyce, zmienniki, nicienie.
Skutecznym i prostym sposobem zapobiegania chorobom oraz szkodnikom pietruszki jest zmianowanie. Pietruszka na tym samym miejscu powinna być uprawiana nie częściej niż co 3 lata.
Ciekawe odmiany pietruszki
- Arat – korzeniowa
- Berlińska -korzeniowa
- Cukrowa – korzeniowa
- Lenka – korzeniowa
- Moss Curled 2 – naciowa
- Non Plus Ultra – naciowa
- Ołomuńcka – korzeniowa
- Triple Curled – naciowa
Warto wiedzieć
- Pietruszka jest uprawiana w Polsce co najmniej od XVI wieku. Początkowo była bardziej ceniona jako lek niż przyprawa i warzywo. Zawiera m.in. żelazo, wiatminę C oraz olejek eteryczny.
- Pietruszkę warto uprawiać blisko winorośli. Chroni ją przed groźnym szkodnikiem filoksera winiec.