To bardzo ciekawe drzewo owocowe. Nieszpułka zwyczajna jest niewymagająca. Jej owoce mają właściwości lecznicze. Jesienią są ozdobą ogrodu.
Nieszpułka zwyczajna ma owoce jadalne, o właściwościach leczniczych. Na zdjęciu: odmiana Nottingham z co najmniej XIX wieku. Fot. Niepodlewam
Cechy: wysoki krzew albo drzewo owocowe i ozdobne
Inne nazwy: Mespilus germanica, nieszpułka jadalna, nieszpułka zwykła
Pochodzenie: co najmniej 3.000 lat temu (prawdopodobnie Iran)
Nieszpułka zwyczajna to jedno z najstarszych drzew owocowych.
Wysokość: 2-5 m (w zależności od cięcia)
Szerokość: 2-3 m
Nieszpułka zwyczajna rośnie wolno. Jej wymiary można łatwo regulować cięciem.
Kwitnienie: maj-czerwiec (V-VI)
Kwiaty: białe, o średnicy około 3-4 cm, podobne do pigwy i jabłoni
Owoce: jadalne; małe (średnica 2-5 cm), twarde, kształt podobny do róży pomarszczonej; skórka gruba, rdzawa; miąższ kwaśny
Krzyżówki nieszpułki zwyczajnej mają owoce różniące się wielkością, kolorem skórki (bardziej zielony lub rdzawy). Największe owoce ma nieszpułka Holenderska Olbrzymia.
Owoce nieszpułki zwyczajnej rzadko opadają same jesienią. Pozostają na gałęziach nawet po opadnięciu liści. Są dekoracją ogrodu. Jeśli mają być zjedzone, trzeba je zrywać na przełomie października i listopada (X-XI). Mogą być lekko przemrożone na drzewach.
Największe owoce ma nieszpułka zwyczajna Holenderska Olbrzymia. Fot. Niepodlewam
Przeznaczenie: nalewki, galaretki, dżemy, konfitury, na surowo
Do jedzenia na surowo owoce nieszpułki nadają się dopiero po odleżeniu w chłodzie. Więcej CZYTAJ TUTAJ
Owoce nieszpułki zawierają dużo antyoksydantów (zapobiegają nowotworom), a także witaminy C (więcej niż np. w jabłkach), potasu, wapnia, magnezu, fosforu, żelaza.
Stanowisko: słoneczne lub lekki półcień
Nieszpułka zwyczajna może być sadzona nad morzem. Bardzo dobrze znosi morski klimat. Nie przeszkadzają też miejskie zanieczyszczenia.
Gleba: przeciętna, oprócz podmokłej i bardzo suchej; odczyn od lekko kwaśnego do lekko zasadowego
Podlewanie: młode drzewka – umiarkowanie, starsze – w czasie suszy
Jedynie młode nieszpułki wymagają systematycznego podlewania (przez pierwsze 3-4 lata uprawy).
Nawożenie: marzec-kwiecień (III-IV)
Można używać nawozów sztucznych, np. do krzewów i drzew owocowych (dawki jak w instrukcji na opakowaniu), albo naturalnych, np. gnojówka z pokrzywy, nawóz gołębi, nawóz kurzy, obornik krowi. Korzystne jest ściółkowanie kompostem.
Rozmnażanie: nasiona i szczepienie
Cięcie: luty-marzec (II-III)
Cięcie sprawia, że nieszpułka zwyczajna wydaje więcej kwiatów i owoców. W ten sposób można także ograniczyć jej wysokość i szerokość.
Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra
Nieszpułka zwyczajna, jeśli jest uszkadzana zimą, to zwykle na przedwiośniu, gdy dni są ciepłe, a noce – z przymrozkami.
Choroby i szkodniki: odporna
Nieszpułka zwyczajna to zdrowo rosnące drzewo owocowe. nie podtrzebują chemicznych oprysków. Na zdjęciu: odmiana Nottingham. Fot. Niepodlewam
Zapylacze: nie potrzebuje
Nieszpułka zwyczajna nie potrzebuje zapylacza, czyli pyłku innej nieszpułki. Kwiaty zapylają się pyłkiem z tego samego drzewa. Jednak z kwiatka na kwiatek pyłek muszą przenieść owady, np. pszczoły i trzmiele.
Ciekawe odmiany
- Holenderska Olbrzymia – bardzo duże owoce
- Nottingham – owoce duże
- Royal – owoce średniej wielkości
- Westerveld – owoce duże
Ciekawostki
- W Turcji owoce nieszpułki są od wieków stosowane w chorobach nerek.
- W Polsce nieszpułka zwyczajna była uprawiana w XIX wieku. Nie było jednak tradycji jedzenia jej owoców (jak np. w Wielkiej Brytanii) ani używania ich do leczenia (jak w Turcji). Nieszpułki sadzono jako żywe płoty wokół pastwisk dla bydła. Więcej CZYTAJ TUTAJ
- Nieszpułki zwyczajne mogą się krzyżować z głogami jednoszyjkowymi. Genotypy tych drzew nie są takie same. Nieszpułka zwyczajna i głóg jednoszyjkowy utworzyły także chimerę, którą nazwano nieszpułkowiec Dardara,
