Siew można wykonać jesienią lub wiosną. Lawenda pięknie kwitnie i pachnie. Chroni inne rośliny przed chorobami oraz szkodnikami. Odstrasza komary.
Cechy: roślina wieloletnia (do 60 cm)
Inne popularne nazwy: lawenda wonna, bławatka, lawendka, czyszczecz
Termin siewu: wrzesień-październik (IX-X) na rozsadnik w inspekcie lub do gruntu oraz marzec-kwiecień (III-IV) do skrzynek lub doniczek (po stratyfikacji)
Lawendę wygodniej siać jesienią, czyli we wrześniu lub październiku. Jej nasiona bowiem, by wzejść , potrzebują przechłodzenia. To dla nich sygnał, że zima się skończyła i można wypuszczać liście. Lawenda wysiana jesienią do gruntu wschodzi lepiej, jeśli przykryje się ją na zimę białą agrowłókniną.
Jeżeli lawenda jest wysiewana wiosną, czyli w marcu lub kwietniu, jej nasiona nie zimują w naturalnych warunkach. Dlatego nasiona lawendy powinny być poddane – przed siewem wiosennym – stratyfikacji, czyli przechłodzeniu. Przed siewem jesiennym nie ma takiej potrzeby!
Stratyfikacja to bardzo prosty zabieg (informacje o niej są na opakowaniach nasion). W lutym lub marcu nasiona lawendy wsypuje się do małego pojemnika, np. po serku, oraz miesza z odrobiną lekko zwilżonego piasku (może być z piaskownicy) albo ziemią ogrodową.
Następnie pojemnik z nasionami lawendy wkłada się do lodówki na 2-3 tygodnie. Idealna jest temperatura około 0 stopni Celsjusza. Po tym okresie nasiona lawendy wysiewa się razem z piaskiem (nie ma potrzeby ich przesiewania) do skrzynek wypełnionych ziemią na parapecie lub w szklarni.
Ziemia: uniwersalna, lekka, przepuszczalna
Lawenda najlepiej rośnie, gdy ziemia ma odczyn około pH 7.
Głębokość siewu: 1-1,5 cm
Rozstaw nasion: siew rzutowy lub w rzędach
Lawenda ma drobne nasiona, trochę większe od główki szpilki. Można je siać także pojedynczo.
Jeśli lawenda wzejdzie zbyt gęsto, trzeba siewki przerwać (usunąć najsłabsze rośliny) albo przepikować w maju do oddzielnych doniczek.
Kiełkowanie: około 14 dni
Nawożenie: Warto stosować nawóz do lawendy Zwiększa odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne, szybko uzupełnia niedobory składników pokarmowych
Lawenda, aby wzejść, potrzebuje co najmniej temperatury 7 stopni Celsjusza (gleby). Musi mieć także słońce (w cieniu kiełkuje słabo). Podczas kiełkowania ziemię trzeba lekko zraszać. Starsza lawenda jest odporna na brak wody.
Nasiona lawendy zachowują zdolność kiełkowania około 3 lat.
Gdzie sadzić: donice, skrzynki, rabaty, pojedyncze egzemplarze i grupy roślin, zamiast trawnika, skalniaki, w warzywniku (sprzyja wzrostowi warzyw i ziół), w pobliżu drzew i krzewów owocowych (zwabia pszczoły i trzmiele, które zapylają ich kwiaty), obok tarasów, altan, ogrodowego grilla, ławek, ścieżek, piaskownicy czy huśtawki dla dzieci (pięknie pachnie i odstrasza komary)
Stanowisko: słoneczne, toleruje lekki półcień
Lawendę wyhodowaną z nasion sadzi się na miejsca stałe, gdy ma co najmniej 5-6 cm wysokości – zwykle jest to czerwiec (VI). Lawenda rośnie szybko. Zakwita w następnym roku uprawy.
W cieniu lawenda rośnie i kwitnie słabo.
Mrozoodporność: dobra; zależy od gatunku lawendy
Lawenda uprawiana z nasion sprzedawanych w Polsce jest bardziej przystosowana do chłodnego klimatu. Jej mrozoodporność jest porównywalna np. do szałwii.
Jeśli zimą lawenda podmarznie, wiosną trzeba uciąć zaschnięte pędy. Bardzo szybko się rozkrzewia (podobnie jak szałwia).
Warto wiedzieć
- Lawenda jest uprawiana w Polsce od wieków. Jej działanie opisał m.in. ksiądz Krzysztof Kluk (1739-1796) – jeden z najsłynniejszych polskich przyrodników. W jego czasach kilka kropel olejku lawendowego dodawano do chleba, by nie pleśniał i nie czerstwiał. Lawendę stosowano na „zawrot głowy, paraliż, kurcz i drżenie członków” (książka „O roślinach, ich utrzymaniu, rozmnożeniu i zażyciu” z 1778 roku).
- W ogrodzie lawenda jest wspaniałą dekoracją. Przepięknie pachnie. Jej olejek ma właściwości aromaterapeutyczne (poprawia nastrój, sprzyja relaksowi), a także bakteriobójcze. Obok lawendy bardzo dobrze rosną warzywa, inne zioła oraz krzewy i drzewa owocowe.
- Zapach lawendy odstrasza komary i mole odzieżowe.
- Lawenda zwabia pszczoły i motyle. W kwiatach lawendy lubi żerować np. fruczak gołąbek. To motyl bardzo podobny do kolibra (z wyglądu i zachowania).