Ma jadalne bulwy. Topinambur to także roślina energetyczna. Bardzo szybko rośnie. Jest niewymagający oraz odporny na choroby i szkodniki.
Inne nazwy: Bulwa, Bulwy, Helianthus tuberosus, Słonecznik bulwiasty
Topinambur uważany jest za warzywo. Ma jadalne bulwy. Uprawiany jest także jako roślina energetyczna – 3 kg jego suchych łodyg i liści topinamburu to tyle, co 1 kg węgla.
Cechy: bylina
Na tym samym miejscu może rosnąć wiele lat. Jeśli się nie zjada systematycznie jego bulw, może zachwaszczać ogród.
Na zimę liście i pędy topinamburu zasychają. Zimuje część podziemna.
Wysokość: 100-300 cm
Topinambury rosną bardzo szybko. Tworzy duże kępy roślin potomnych.
Kwitnienie: od października do mrozów (X-XI)
Kwiaty topinamburu są żółte, podobne do słoneczników, ale znacznie mniejsze.
Topinambury rzadko kwitną w polskim klimacie. Nie zawiązują nigdy nasion.
„Rozsiewają się” w ogrodzie przez drobne bulwy i podziemne pędy, np. wrzucone do kompostownika.
Rozmnażanie: bulwy
Bulwy topinamburu sadzi się od października do grudnia (X-XII). Jeśli ziemia nie jest zamarznięta, można sadzić także w styczniu – marcu (I-III).
Zbiór: październik – luty (X-II)
Bulwy topinamburu są mrozoodporne. Najsmaczniejsze są świeżo wykopane, np. w czasie odwilży. W lodówce przechowują się tylko kilka tygodni.
W inne pory roku bulwy topinambury są niesmaczne.
Zastosowanie: zupy, dania wegetariańskie, sałatki, zapiekanki, zamiast ziemniaków
Bulwy topinambury przypominają w smaku ziemniaki. Zawierają dużo inuliny. W bulwach są także m.in. żelazo, magnez, potas.
Mają właściwości dietetyczne. Dzięki inulnie, ich jedzenie sprzyja zachowaniu szczupłej figury.
Jak jeść topinambur CZYTAJ TUTAJ na blogu Niepodlewam
Stanowisko: słoneczne lub lekki półcień
Gdzie sadzić: w kątach ogrodu, przy ogrodzeniach i murach
Topinambur jest wysoki (do 3 metrów). Poza tym raz posadzony, zostanie w ogrodzie na wiele lat. Nadaje się na jednoroczny żywopłot. Bardzo szybko rośnie i tworzy dużą masę liści.
Gleba: od słabej do żyznej; odczyn od kwaśnego do zasadowego (pH 5-8)
Wymagania topinamburu co do ziemi są bardzo małe.
Większe bulwy mają topinambury rosnące w żyźniejszej ziemi.
Podlewanie: rzadko
Wystarczy podlewać tylko w czasie suszy.
Nawożenie: kwiecień – sierpień (IV-VIII), raz w miesiącu
Do nawożenia topinamburu najlepiej używać nawozów naturalnych, np. gnojówek z pokrzywy lub dzikiego bzu czarnego, a także biohumusu, kompostu, obornika granulowanego.
Topinambury wybaczają także brak nawożenia, ale wtedy bulwy i zielona masa są mniejsze.
Odporność na mróz: bardzo dobra
Topinambur świetnie zimuje w polskim klimacie. Bulwy do jedzenia można wykopywać całą zimę (oczywiście w czasie odwilży).
Choroby i szkodniki: bardzo odporny
Topinambur rośnie zdrowo. Nie wymaga oprysków. Jest odporny na choroby i szkodniki.
Ciekawe odmiany topinamburu
- Albik – bulwy białawe w środku
- Rubik – bulwy czerwonawe w środku
Warto wiedzieć
- Topinambur jest warzywem uprawianym w Polsce od co najmniej XVIII wieku. Dawniej znany był jako bulwy lub Erd-Apfel (ziemniak – z języka niemieckiego).
Tak o uprawie topinamburu pisał ks. Krzysztof Kluk w książce „O roślinach, ich trzymaniu i zażyciu” z 1777 roku:
„Dla wysokiego ich wzrostu, dasz im mieysce, gdzie w kącie ogroda, w ziemi nie koniecznie przedniey, ale też i nienaypodleyszey. Ziela nie obrzynay, bo by korzenie zdrobniały. W iesieni wykopiesz, większe wybierzesz, i schowasz do potrzebowania, mnieysze zaraz posadzisz dla rozmnożenia. Zimy się nie boią. Nasienia nie maią”.
- Późną jesienią topinambur ścina się przy ziemi. Łodygi i liście można wysuszyć (np. pod wiatą) i przeznaczyć do palenia (jest bardzo dobry np. na rozpałkę. Kaloryczność 1 kilograma suchego topinamburu to jak 3 kg węgla.
Nadziemne części topinamburu nadają się także do kompostowania oraz na zrębki do ściółkowania.
