Ma bajecznie kolorowe liście. Koleus Blumego jest tak piękny, że namalował go nawet Vincent Van Gogh. Nadaje się też do uprawy w donicach, skrzynkach i gruncie.
Inne nazwy: Coleus, Coleus blumei, Koleus, Plectranthus scutellarioides, Pochwiatka, Pokrzywka brazylijska
Pochodzenie: Indonezja
Cechy: bylina
Koleusy nadają się zarówno do uprawy doniczkowej w mieszkaniach i na balkonach, jak w gruncie na rabatach kwiatowych.
Wysokość: 50-80 cm
Kwiaty: niebieskawe, drobne
Koleusy mają kwiaty niepozorne. Ozdobne są przede wszystkim z liści.
Liście: zwykle bardzo kolorowe w odcieniach bordowym, fioletowym, pomarańczowym, różowym, zielonym, żółtym; rzadkie są odmiany w jednolitym kolorze
Koleus Blumego to jedna z najbardziej kolorowych roślin ozdobnych.
Rozmnażanie: nasiona i sadzonki wierzchołkowe
- Nasiona – siew na przełomie lutego i marca (II-III) do skrzynek w ogrzewanych pomieszczeniach. Wschodzą po 1-2 tygodniach. Gdy mają po 3-6 liści pikuje się je do osobnych doniczek. Koleusy łatwo się krzyżują. Tak wyhodowane rośliny mają bardzo różne kolory;
- Sadzonki wierzchołkowe – sadzi się w marcu (III) od razu do ziemi albo wkłada do wody w pojemniku. Bardzo szybko się ukorzeniają.
„Wyhodować coleus równie jest łatwo z nasienia, jak i sadzonek. Z ostatnich otrzymuje się więcej dużych krzewów w tych samych gatunkach. Z nasienia wyrastają gatunki nowe – czasem piękniejsze, czasem brzydsze” – napisał w 1901 roku Robert Betten w książce „Praktyczna hodowla kwiatów w pokoju”.
Cięcie: uszczykiwanie wierzchołków
Koleusy zdecydowanie lepiej się rozkrzewiają, jeśli uszczykuje się im wierzchołki (palcami lub nożyczkami). Zabieg jest najbardziej skuteczny wiosną.
Stanowisko: słoneczne (lecz nie w pełnym słońcu), delikatny półcień
Koleusy bardzo lubią słońce, ale nie prażące. Są wtedy pięknie wybarwione i nie mają tendencji do więdnięcia.
W mieszkaniu idealne są nasłonecznione parapety, lekko ocienione firankami.
Na balkonie, tarasie i w ogrodzie koleusy dobrze rosną wśród innych roślin, delikatnie rzucających na nie cień.
Ziemia: przeciętna lub żyzna, przepuszczalna, lekka wilgotna; odczyn od kwaśnego do obojętnego (pH 5-7)
Koleus Blumego nadaje się również do uprawy hydroponicznej.
Przesadzanie: co roku
Koleusów lepiej wcale nie przesadzać lecz co roku odmładzać z sadzonek. Przez zimę bowiem tracą ładny pokrój. Młode koleusy rosną bardzo szybko.
Podlewanie: umiarkowane
Koleus lubi lekko wilgotną ziemię oraz zraszanie. Na brak wody reaguje więdnięciem. Po przesuszeniu potrafi się regenerować, ale traci często ładny wygląd.
Nawożenie: co tydzień od kwietnia do września (IV-IX)
Polecane są nawozy do kwiatów doniczkowych ozdobnych z liści.
Odporność na mróz: brak
Koleusy zamierają w temperaturze poniżej 8 stopni Celsjusza. Zimą przechowuje się tylko rośliny mateczne. Najlepsze są pomieszczenia słabo ogrzewane (14-16 stopni Celsjusza).
Koleusy źle znoszą zimowanie w ciepłych, suchych mieszkaniach. Tracą wtedy liście, schną. Są częściej atakowane przez szkodniki.
Choroby i szkodniki: odporny
Koleus Blumego choruje rzadko. Powodem złej kondycji jest najczęściej nadmierne podlewanie lub jego brak.
Ze szkodników – zwłaszcza w okresie zimowym, podczas przechowywania w mieszkaniu – koleusy atakują mączliki, mszyce, przędziorki.
Ciekawe odmiany koleusów Blumego
- Electric Lime – liście żółto-zielone
- FL Sun Rose – liście zielono-różowo-fioletowe
- Gatar Glory – liście żółto-pomarańczowy
- Pink Chaos – liście zielono-białe-różowe
- Splish Splash – liście zielono-bordowe
- Wasabi – liście zielone
Warto wiedzieć
- W Polsce koleusy były bardzo popularne zwłaszcza na przełomie XIX i XX wieku. Znano je wówczas pod nazwami coleus oraz pochwiatka. Modnie było je sadzić po 3 sztuki w doniczce.
- Nazwa koleus Blumego upamiętnia holenderskiego botanika (z pochodzenia Niemca), którym był Karl Ludwig Blume (1796-1862). Prowadził badania m.in. w Indonezji, skąd koleus Blumego pochodzi.
- Najsłynniejszy i najdroższy na świecie koleus jest na obrazie „Koleus w doniczce” z 1886 roku. Namalował go Vincent Van Gogh (1853-1890).
