Słonecznik zwyczajny – uprawa i odporność

Pełnia jego kwitnienia przypada na lato. Słonecznik zwyczajny ma kwiaty w kolorach żółtym i brązowym. Są odmiany wysokie i karłowe.

Słonecznik zwyczajny jest uprawiany w polskich ogrodach od około 500 lat. Dawniej był uważany za zioło lecznicze i magiczne. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Helianthus annus

Cechy: roślina jednoroczna

Słonecznik zwyczajny jest rośliną jednoroczną. Rośnie bardzo szybko i pod koniec sezonu wegetacyjnego częściowo drewnieje.

Pochodzenie: Ameryka Północna

Wysokość: 50-300 cm

Wśród słoneczników są zarówno odmiany karłowe, jak i wysokie. Odmiany karłowe uprawia się zwykle jako kwiaty ozdobne, także w donicach.

Wysokie odmiany słoneczników są często uprawiane na nasiona i olej.

Słoneczniki karłowe mają po 50-70 cm wysokości. Fot. Niepodlewam

Kwitnienie: od końca czerwca (VI) do mrozów

Kwiaty: żółte, żółto-brązowe i brązowe; pojedyncze, półpełne, pełne (w zależności od odmiany)

Drobne kwiaty słonecznika są zebrane w kwiatostany typu koszyczek, obwiedziony kwiatami płonnymi.

Zapach: od delikatnego po mocny (w zależności od odmiany)

Liście: zielone

Zastosowanie: jadalne nasiona na przekąski i karmę dla ptaków, kwiat ozdobny przy ogrodzeniach i jako osłona (wysokie odmiany), rabaty kwiatowe (niskie odmiany), bukiety, zioło (m.in. choroby płuc i na stłuczenia), olej słonecznikowy, zielony nawóz, roślina miododajna

Stanowisko: słoneczne

Gleba: przeciętna lub żyzna, o odczynie od lekko kwaśnego do zasadowego (pH 5,7-8)

Słonecznik ozdobny ma bardzo mocno rozbudowany system korzeniowy.

Podlewanie: umiarkowane

Słoneczniki lubią tylko lekko wilgotną ziemię. Nie znoszą zalewania korzeni. Tolerują krótkie przesuszenie, zwłaszcza starsze egzemplarze.

Słoneczniki zwyczajne o brązowych kwiatach często szczególnie pięknie pachną. Fot. Niepodlewam

Nawożenie: czerwiec – sierpień (VI-VIII)

Najlepsze są nawozy z dużą ilością potasu, ale też fosforu. To mogą być np. saletra potasowa oraz nawozy do roślin kwitnących.

Rozmnażanie: nasiona

Siew: od 20 kwietnia do 20 maja (IV-V)

Siew słoneczników – jak głęboko i kiedy

Odporność: bardzo dobra

Słonecznik zwyczajny rośnie zdrowo. Nie lubią go szkodniki. Wytrzymuje przymrozki do minus 3-4 stopni Celsjusza.

Plamy na liściach, łamliwość łodyg, słabo wykształcone kwiaty – ich przyczyną są zwykle niedobry w glebie, zwłaszcza potasu.

Pełne kwiaty słoneczników wyglądają jak pompony. Fot. Niepodlewam

Ciekawe odmiany słonecznika zwyczajnego

Mammoth Russian – kwiaty żółte, pojedyncze; bardzo wysoki
Sunny Smile – kwiaty żółte, pojedyncze; karłowy
Red Sun – kwiaty brązowe, pojedyncze; wysoki
Teddy Bear – kwiaty żółte, pełne; karłowy

Ciekawostki

Słonecznik trafił do Europy z Ameryki Północnej w XVI wieku. Najpierw uprawiali go Hiszpanie. Szybko trafił do Polski. Opisał go w „Zielniku” Szymon Syreński (1540-1611) – słynny lekarz i botanik. Książkę pisał 30 lat. Za jego czasów uważano słonecznik za zioło, szczególnie zalecane dla mężczyzn, którym „sił dodaje”. Jego korzenie zawieszano na szyi, by chroniły od nagłej śmierci.
Jeszcze w XIX wieku słonecznikiem nazywano… brodawnik zwyczajny. Słonecznik zwyczajny zaś znano jako helianthus, kwiat słońca, słońce indyjskie, słońce peruwiańskie, ziele nawiętsze.