Odporna na wielki mróz, wiatr i suszę. Kosodrzewina to inaczej sosna górska. Dobrze rośnie na słabej glebie, ale musi mieć słońce. Nadaje się do uprawy w donicach.

Kosodrzewina (sosna górska) jest odporna na największe mrozy. Ma minimalne wymagania. Fot. Niepodlewam

Pochodzenie: góry Europy Środkowej i Południowej

W stanie dzikim kosodrzewina porasta zbocza gór, przez co zapobiega lawinom. Doskonale przystosowuje się do każdych warunków.

Inne nazwy: Kosodrzewina górska, Kosówka właściwa, Pinus mugo, Sosna górska, Sosna kosodrzewina, Swiss Mountain Pine

Wysokość: 0,7-4 m (w zależności od odmiany)

Szerokość: 0,7-5 m (w zależności od odmiany)

Kosodrzewina najczęściej ma kształt luźny, szerokokulisty (szerszy niż wyższy). Przeciętna wysokość to około 2-3 m. Są także odmiany miniaturowe – do 1 m wysokości, oraz osiągające powyżej 3 m.

Rzadkie są odmiany kosodrzewiny o pokroju choinkowym.

Wymiary można regulować cięciem.

Liście: zielone igły; sztywne, o długości 3-6 cm; u niektórych odmian igły mają odcień niebieskawy, biały, złocisty, żółty (najczęściej okresowo zimą)

Zimą igły kosodrzewiny często zmieniają kolor na złocistozielony. Zielona barwa wraca, gdy dnia stają cieplejsze. Fot. Niepodlewam — Zimą igły kosodrzewiny często zmieniają kolor na złocistozielony. Zielona barwa wraca, gdy dni stają się cieplejsze. Fot. Niepodlewam

Gleba: piaszczysta, przeciętna; odczyn pH 4-8

Kosodrzewina ma wyjątkowo małe wymagania co do ziemi. Bardzo dobrze rośnie prawie wszędzie, także na glebach zanieczyszczonych, np. wapnem po budowie domu, kamienistej, piaszczystej. Znosi nawet okresowe zalewanie wodą. Nie będzie rosła jedynie na glebie podmokłej, bagnistej.

Podlewanie: nie ma potrzeby

Kosodrzewina jest ekstremalnie odporna na suszę. Podlewania (oszczędnego) wymagają tylko kosodrzewiny posadzone w pojemnikach.

Stanowisko: słoneczne; toleruje półcień

Kosodrzewina najlepiej rośnie w miejscach bardzo słonecznych. W półcieniu ma mniej zwarty pokrój. Świetnie rośnie nawet w rejonach o ostrym klimacie, np. w ogrodach w górach.

Toleruje miejskie zanieczyszczenia, np. spaliny i pył.

Słoneczne skalniaki to miejsca, gdzie kosodrzewina rośnie bardzo dobrze i ładnie się prezentuje. Fot. Niepodlewam

Przeznaczenie: żywopłoty nieformowane, pojedyncze egzemplarze i grupy krzewów, skarpy, skalniaki, bonsai, do uprawy w pojemnikach (niskie odmiany) na balkonach i tarasach

Kosodrzewina ma dekoracyjne szyszki. Gdy opadną, można je wykorzystać na ściółkę w ogrodzie.

Kosodrzewina nadaje się m.in. na nieformowane żywopłoty chroniące przed mroźnymi wiatrami zimą. Na zdjęciu: kosodrzewina Aurea. Fot. Niepodlewam

Wytrzymałość na mróz: doskonała

Kosodrzewina nie potrzebuje żadnej ochrony przed mrozem. Jest świetna np. na żywopłoty chroniące przed zimowym wiatrem. Zdarza się, że pod śniegiem łamią się jej gałęzie. Kosodrzewina bardzo szybko się regeneruje.

Kosodrzewina doskonale znosi ekstremalne zimowe warunki. Fot. Niepodlewam

Cięcie: marzec-kwiecień (III-IV)

Kosodrzewina nie wymaga cięcia co roku. Przycina się ją sekatorem wtedy, gdy trzeba ograniczyć jej wysokość lub szerokość. Wiosną można też ucinać połowę młodych przyrostów, zanim rozwiną się igły. To powoduje, że kosodrzewina jest bardziej zwarta i niższa.

Latem można wykonać cięcie korygujące, np. obciąć pojedyncze, przeszkadzające gałązki. Kosodrzewina toleruje obcinanie pojedynczych gałązek nawet zimą, np. na świąteczne stroiki.

Choroby i szkodniki: odporna

Kosodrzewina rzadko choruje. W maju bywa atakowana przez ochojnika sosnowego (gatunek mszyc) oraz zwójkę sosnóweczkę (gąsienice). Pędy ze szkodnikami trzeba obcinać i usuwać poza ogród.

Szkodniki lubią atakować kosodrzewinę w fazie pojawiania się kwiatostanów męskich. Fot. Niepodlewam

Ciekawe odmiany

Aurea – ciemnozielona; wysokość – 2 m, szerokość – 3 m

Benjamin – ciemnozielona; wysokość – 1 m, szerokość – 1 m

Carstens Wintergold – ciemnozielona (latem), złocista (zimą); wysokość – 1 m, szerokość – 1 m

Fruhlingsgold – ciemnozielona ze złotymi młodymi przyrostami; wysokość – 1,5 m, szerokość – 1,5 m

Gnom – ciemnozielona; wysokość – 4 m, szerokość – 3 m

Honeycomb – niebieskozielona (latem), złocistozielona (zimą); wysokość – 1,5 m, szerokość – 2 m

Humpy – ciemnozielona; wysokość – 0,7 m, szerokość – 1,5 m

Laurin – ciemnozielona; wysokość – 3 m, szerokość – 3 m

Mops – ciemnozielona; wysokość – 1 m, szerokość – 1 m

Ophir – ciemnozielona (latem), złocistozielona (zimą); wysokość – 1 m, szerokość – 2 m

Pal Maleter – ciemnozielona (z białozielonymi przyrostami wiosną); wysokość – 2,5 m, szerokość – 1,5 m

Peterle – ciemnozielona; wysokość – 1,5 m, szerokość – 2 m

Sherwood Compact – ciemnozielona; wysokość – 1,5 m, szerokość – 1 m

Tannenbaum – ciemnozielona; wysokość – 3 m, szerokość – 1,5 m

Teeny – ciemnozielona; wysokość – 0,7 m, szerokość – 0,7 m

Wintergold – ciemnozielona (latem), żółtozielona (zimą); wysokość – 2 m, szerokość – 2 m

Kosodrzewina Sherwood Compact. Fot. iepodlewam

Warto wiedzieć

W Polsce kosodrzewina (sosna górska) jest pod ochroną. Dziko rosnące kosodrzewiny osiągają do 20 m wysokości. Kosodrzewina w wyselekcjonowanych odmianach jest zdecydowanie mniejsza.