Znosi największe mrozy. Sosna pospolita ma małe wymagania. Dobrze rośnie na piasku bez podlewania. Nie lubi zanieczyszczonego powietrza.
Pochodzenie: Azja, Europa
W Polsce sosna pospolita jest bardzo popularna w lasach. Dziko rosnące sosny też nadają się do ogrodów, ale osiągają ogromne rozmiary – do 30-40 metrów wysokości. Lepiej sadzić odmiany sosny pospolitej. Są znacznie mniejsze i w różnych kolorach.
Inne nazwy: Pinus sylvestris, Sosna zwyczajna
Wysokość: 1-10 m (w zależności od odmiany)
Szerokość: 1-4 m (w zależności od odmiany)
Sosny pospolite mają zróżnicowane kształty, wysokość i szerokość. Są wśród nich odmiany wysokie i strzeliste oraz niskie i rozłożyste, z jednym pniem lub kilkoma.
Odmiany niskie, rozłożyste to często odmiany wyhodowane z czarcich mioteł na sosnach pospolitych. Czarcie miotły tworzą się rzadko, np. z powodu mutacji.
Liście: igły o długości 3-5 cm (kłujące)
Sosny pospolite, w zależności od odmiany, mają igły zielone, szarozielone, srebrzystozielone, stalowoniebieskie. Zimą igły często się przebarwiają na żółtozielony kolor. To zjawisko naturalne.
Wiosną, po ustąpieniu mrozów, kolor igieł powraca.
W bardzo słoneczne i bezwietrzne dni w powietrzu w ogrodzie, gdzie rosną sosny pospolite, czuć delikatny, żywiczny zapach igieł.
Gleba: przeciętna, piaszczysta; odczyn pH 4-7
Sosna pospolita jest niewybredna co do ziemi. Doskonale rośnie nawet na piasku. Ma głęboki i szeroki system korzeniowy (zwłaszcza gdy rośnie w ziemi piaszczystej). Z tego powodu stare sosny pospolite bardzo źle znoszą przesadzanie.
Młode sosny pospolite uprawiane w pojemnikach w szkółkach przyjmują się bardzo dobrze, a z gołym korzeniem – dobrze.
Podlewanie: nie ma potrzeby
Podlać można tylko młode sosny pospolite po posadzeniu.
Stanowisko: słoneczne
Sosna pospolita potrzebuje bardzo dużo słońca. Łysieje, zwłaszcza od dołu i środka, jeśli ma cień.
Przeznaczenie: pojedyncze egzemplarze lub grupa kilku sztuk, skalniaki, ogrody leśne
Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra
Sosna pospolita jest odporna na największe mrozy. Nie potrzebuje żadnego zabezpieczenia na zimę. Najniższa temperatura, jaką wytrzymuje sosna pospolita to minus 60 stopni Celsjusza (na Syberii).
Cięcie: marzec-kwiecień (III-IV)
Duże gałęzie i szubki sosen pospolitych ucina się na przełomie zimy i wiosny (zwykle to pierwsza połowa marca). Sosna pospolita dobrze znosi cięcie, ale pod warunkiem, że nie jest ono radykalne. Szczególnie łatwo można przesadzić w czasie podkrzesywania, czyli usuwaniu dolnych gałęzi. Lepiej rozłożyć cięcie dużych gałęzi na kilka lat. Ran nie trzeba zabezpieczać. Sosna pospolita zalewa je własną żywicą, która ma właściwości niszczące drobnoustroje.
Główne formowanie sosny pospolitej powinno polegać nie na cięciu gałęzi lecz usuwaniu CO ROKU młodych, wiosennych przyrostów. Ucina się lub łamie połowę młodych przyrostów, zanim rozwiną się igły. To powoduje, że sosna pospolita jest bardziej zwarta i niższa.
Do końca lutego (II) można też wyłamywać pączki sosny pospolitej. Najlepszy jest etap, gdy pączki mają jeszcze przylegające łuski i są pokryte żywicą.
Sosna pospolita dobrze znosi obcinanie pojedynczych gałązek w różnych porach roku, np. na świąteczne stroiki.
Choroby i szkodniki: odporna
Sosna pospolita choruje rzadko. Zwykle powodem zasychania jest brak słońca oraz nadmierne podlewanie. Wtedy mogą ją atakować choroby grzybowe. W czasie śnieżnych zim młode drzewka oraz niskie odmiany sosny może atakować brunatna pleśń śniegowa (obumierają pędy).
Ze szkodników najgroźniejsze są ochojnik sosnowy oraz zwójka sosnóweczka.
Sosna pospolita nie najlepiej znosi zanieczyszczenie powietrza, np. pył, spaliny, uliczny kurz. Reaguje m.in. częstym zrzucaniem igieł (co 2 lata, a nie co 3-4 lata). Przy dużym zanieczyszczeniu powietrza może podsychać. Do sadzenia przy ruchliwych ulicach lepsze są inne gatunki sosen, np. sosna czarna, sosna limba lub kosodrzewina (sosna górska).
Ciekawe odmiany
- Albyns – szarozielona; wysokość – 1 m, szerokość – 3 m
- Beuvronensis – zielona; wysokość – 2 m, szerokość – 4 m
- Fastigiata – stalowoniebieska; wysokość – 2-3 m, szerokość – 1 m
- Glauca Fastigata – niebieskozielona; wysokość – 8-10 m, szerokość – 1 m
- Hillside Creeper – zielona; wysokość – 1 m, szerokość – 3 m
- Nana – niebieskozielona; wysokość – 2-3 m, szerokość – 3 m
- Watereri – niebieskozielona; wysokość – 6-8 m, szerokość – 2-3 m
Warto wiedzieć
- Sosna pospolita ma oddzielne kwiaty żeńskie i męskie. Pyłek przenosi wiatr. Z kwiatów żeńskich rozwijają się szyszki, z których nasiona rozsiewają się po 2-3 latach.
- Sosna pospolita to roślina lecznicza. Jej pączki i wiosenne przyrosty wykorzystuje się m.in. infekcjach dróg oddechowych i zaburzeniach przemiany materii.
- Wódka z zielonych szyszek sosny pospolitej była kiedyś zażywana na przedłużanie młodego wyglądu. Miała likwidować zmarszczki.
- Olejek sosnowy ma działanie aromaterapeutyczne. Wypoczynek w ogrodzie wśród sosen pospolitych łagodzi infekcje dróg oddechowych.
