To nawóz azotowy. Mocznik w ogrodach można stosować od wiosny do jesieni. Nadaje się m.in. do nawożenia, przyśpieszania kompostowania, walki z pachem jabłoni i grusz.
Mocznik to najpopularniejszy nawóz azotowy. Jest pochodzenia mineralnego (sztucznego).
Mocznik występuje także w postaci naturalnej. Jest to końcowy produkt przemiany białek i innych związków azotowych w organizmach ludzi i zwierząt. Wydalany jest głównie z moczem oraz w małych ilościach z potem. Znajduje się np. w gnojowicy bydlęcej.
W moczniku jest bardzo dużo azotu w postaci amidowej. Aby rośliny mogły go przyswoić, musi zostać rozpuszczony w wodzie. Przechodzi wtedy do form amonowej i azotanowej. Proces ten zależy głównie od temperatury. Gdy jest chłodno, trwa dłużej, zaś jeśli jest ciepło – krócej. Zwykle już po 1-7 dniach (w zależności od temperatury).
W ogrodach mocznik ma różne zastosowania, nie tylko do nawożenia.
Skład mocznika
- Mocznik zawiera 46% azotu (w formie amidowej).
Azot w moczniku ma formę amidową:
- W glebie najpierw przechodzi do formy amonowej (działa wolniej), a później również do azotanowej (działa szybciej)
- Ma odczyn obojętny
Mocznik – jako nawóz mineralny, który kupuje się w sklepach ogrodniczych – ma postać białych, okrągłych granulek. Nie jest higroskopijny, czyli nie ma tendencji do zbrylania, np. podczas dłuższego przechowywania. Nadaje się na prawie wszystkie gleby – oprócz bardzo ciężkich, bardzo kwaśnych oraz bardzo zasadowych.
Zastosowanie mocznika w ogrodzie
1. Nawożenie warzyw
Mocznik można mieszać z glebą przed siewem warzyw, a także zasilać je w trakcie wegetacji.
Ze względu na dużą zawartość azotu w tym nawozie i ryzyko przenawożenia, w uprawie amatorskiej należy unikać zasilania warzyw o krótkim okresie wegetacji. To np. groch na zielone strąki, kapusta pekińska, komatsuna, mizuna, pak choi, rukola, szpinak.
Mocznikiem można zasilać rośliny o długim okresie wegetacji, jak kukurydza.
Przeciętna dawka mocznika do nawożenia warzyw to 1-2 kg na 100 m².
2. Nawożenie trawnika
Azot w nawożeniu trawnika to podstawa, a w moczniku jest go dużo. Granulki można rozsypywać na powierzchni murawy albo zastosować nawożenie dolistne (patrz punkt 5).
Dolistne nawożenie mocznikiem trawnika jest wydajniejsze. Zużywa się mniej nawozu, a efekty są szybciej widoczne. Odmierzoną dawkę mocznika wsypuje się do wody, np. w konewce lub opryskiwaczu.
Przeciętna dawka to 1 kg mocznika na 10 l wody. Na zasilenie metra kwadratowego trawnika potrzeba 0,25 l takiego roztworu.
3. Nawożenie drzew i krzewów owocowych
Wykonuje się przed kwitnieniem, jako nawożenie dolistne mocznikiem. Dla ogrodników amatorów nie jest łatwe – trzeba bowiem trafnie przygotować stężenia oprysków, w zależności od gatunku roślin, ich kondycji, ile azotu im brakuje.
4. Nawożenie roślin ozdobnych
Mocznikiem można nawozić wiosną kwiaty cebulowe. Granulki rozsypuje się wokół wschodzących np. tulipanów, tak aby nie posypywać liści. Następnie mocznik lekko miesza się z ziemią (dłonią lub motyczką) albo przysypuje ściółką, z kory.
5. Nawożenie dolistne
Nawożenie dolistne mocznikiem stosuje się zwykle w przypadku drzew owocowych (np. jabłoń, grusza), krzewów owocowych (np. malina, porzeczka) oraz warzyw (np. marchew, seler, pietruszka).
Stężenie roztworu do oprysku zależy od gatunku roślin i ich kondycji. Wynosi zwykle od 0,5 do 5%. Większych stężeń – do 10% – używa się do nawożenia dolistnego trawnika.
Przed wykonaniem nawożenia dolistnego zawsze trzeba sprawdzić, jakie stężenie można zastosować. Najłatwiejsze jest dolistne zasilanie trawnika (patrz punkt 2).
Sklep Niepodlewam poleca: Opryskiwacze o różnej pojemności
6. Pod zielone nawozy
Zielone nawozy wzbogacają glebę zwłaszcza w azot oraz próchnicę. Przed ich siewem można ewentualnie zastosować mocznik, aby zwiększyć ilość masy organicznej.
7. Zapobieganie parchowi jabłoni i grusz
Parch to popularna i trudna do zwalczenia choroba grzybowa jabłoni oraz grusz. Niektóre odmiany są na nią mniej wrażliwe, inne bardziej. Oprysk mocznikiem to sposób na ograniczenie występowania parcha. Jednocześnie ziemia pod drzewami jest wzbogacana w próchnicę z opadłych liści.
Zabieg wykonuje się jesienią, tuż po pierwszych przymrozkach, gdy liście są jeszcze na drzewach. Jabłonie i grusze opryskuje się 5-procentowym roztworem mocznika, tak aby pokryć jak największą powierzchnię liści. Na przedwiośniu można też opryskiwać liście leżące pod jabłoniami i gruszami. Jednak zabieg jest wtedy mniej skuteczny (więcej grzybów może przetrwać).
Mocznik nie niszczy patogenów! Azot, który się w nim znajduje, wykorzystują mikroorganizmy, które rozkładają materię organiczną (w tym wypadku liście). Gdy liście spadną, rozkładają się pod drzewami i wzbogacają ziemię w próchnicę. To sprawia, że ginie większość grzybów wywołujących parcha.
8. Przyśpieszanie kompostowania
Mikroorganizmy, które rozkładają resztki organiczne, potrzebują dużo azotu. Jeśli go mają, kompostowanie przebiega szybciej.
Gdy do kompostownika wrzuca się różnorodne resztki z ogrodu oraz kuchni (zielone i suche), zwykle azotu jest wystarczająca ilość. Azotu brakuje, gdy kompostuje się suche resztki, np. liście opadłe z drzew. Dodawanie mocznika to jeden ze sposobów przyśpieszania kompostowania.
9. Usuwanie pieńków
Zamiast karczować pieńki po wyciętych drzewach, można je posypywać mocznikiem albo podlewać roztworem z tym nawozem. Pieńki rozkładają się wtedy szybciej.
Warto wiedzieć
- Mocznik to nawóz azotowy. Inne nawozy azotowe to np. saletra amonowa, saletrzak, siarczan amonu.
Nawozy azotowe różnią się m.in. zawartością azotu oraz formą azotu. Dlatego ich zastosowanie jest różne.
- Mocznika nie należy mieszać z takimi nawozami jak kainit magnezowy, saletra amonowa, saletrzak, superfosfat, wapno palone rolnicze.
- Sztuczny mocznik odkrył Friedrich Wöhler (1800-1882) – niemiecki chemik.
