Wspaniale kwitnie, zwykle w maju, ale nie zawsze pachnie. Lilak pospolity jest odporny na mróz, choroby, szkodniki. Lubi cięcie.
Cechy: krzew
Inne nazwy: Bez, Bez lilak, Bez turecki, Lilak, Lilak turecki, Lilak zwyczajny, Syringa vulgaris
Wysokość: 2-5 m (w zależności od cięcia)
Szerokość: 2-4 m (w zależności od cięcia)
Lilak pospolity rośnie szybko. Powinien być systematycznie, najlepiej co roku cięty. Dzięki temu łatwo ograniczyć jego wymiary. Poza tym cięte bzy obficiej kwitną.
Kwitnienie: koniec kwietnia – początek czerwca (IV-VI)
Kwiaty: białe, kremowe, różowe, fioletowe, niebieskie oraz dwukolorowe; pojedyncze, podwójne, potrójne
Lilak pospolity ma setki odmian. Wszystkie zakwitają kwiatostanami.
Bardzo dużo bzów ślicznie pachnie. Intensywność zapachu nie zależy ani od koloru kwiatów, ani czy są one pojedyncze, podwójne lub potrójne. To cecha danej odmiany. Z odmian pojedynczych wspaniale pachnie np. lilak pospolity Sensation.
Owoce: bez wartości dekoracyjnej
Liście: zielone lub żółto-zielone
Zastosowanie: pojedynczy egzemplarz lub grupa w wyeksponowanych miejscach, na kwiaty cięte
Stanowisko: słoneczne
Bzy tolerują półcień lecz mają wtedy mniej kwiatów. Odmiany, które mają pstre liście, potrzebują więcej słońca niż z liśćmi zielonymi. Należy je sadzić tylko w słonecznych miejscach.
Gleba: żyzna (pH około 6-7)
Lilak pospolity jest tolerancyjny co do ziemi. Jednak najlepiej rośnie oraz kwitnie, gdy rośnie w ziemi żyznej.
Bzy korzystnie jest sadzić na lekkich wzniesieniach.
Podlewanie: umiarkowane – młode rośliny, jedynie w czasie suszy – starsze
Bzy nie lubią nadmiernie mokrej ziemi. Trzeba unikać sadzenia lilaków np. w zagłębieniach terenu, gdzie zbiera się woda, oraz przy rynnach z dachu.
Nawożenie: kwiecień (IV)
Najlepiej używać nawozu wieloskładnikowego do krzewów kwitnących – z dużą ilością fosforu i potasu. Polecane są także nawozy o wolnym działaniu, najlepiej 3 miesiące.
Nawożenia nie potrzebują bzy bardzo młode (2-3 lata od posadzenia).
Rozmnażanie: szczepienie i odkłady
Cięcie: po kwitnieniu, czyli koniec maja lub początek czerwca (V-VI)
Do dwóch tygodni po kwitnieniu trzeba ściąć wszystkie przekwitnięte kwiatostany. Jeżeli lilak pospolity jest nadmiernie rozrośniemy, można uciąć także nawet 1/3 gałęzi.
Nie wolno opóźniać terminu cięcia, ponieważ lilak pospolity zawiązuje pąki kwiatowe latem w roku poprzedzającym kwitnienie. Zbyt późne cięcie to brak kwiatów lub słabe kwitnienie w kolejnym roku. Dlatego, jeżeli zapomni się o cięciu bzu po kwitnieniu, najlepiej w danym roku w ogóle go nie przycinać albo obciąć tylko same kwiatostany.
Więcej o cięciu lilaków po kwitnieniu CZYTAJ TUTAJ
Co kilka lat warto zrobić cięcie prześwietlające, czyli usunąć bardzo stare pędy i nadmiernie zagęszczające krzew. Jeżeli zaś lilak pospolity dawno nie był cięty lub wcale, korzystnie jest zrobić cięcie odmładzające.
Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra
Choroby i szkodniki: odporny
Lilak pospolity rzadko choruje. Jedynie gdy ma za wilgotno, mogą go niszczyć choroby grzybowe.
Ze szkodników może go atakować kibitnik lilakowiaczek. Objawy jego żerowania to plamy, przypominające miny, na liściach.
Ciekawe odmiany lilaków pospolitych
- Andenken Au Ludwig Spath – kwiaty fioletowe, pojedyncze; liście zielone
- Aucubaefolia – kwiaty niebieskie, podwójne; liście żółto-zielone
- Edith Cavell – kwiaty białe, podwójne; liście zielone
- Jules Simon – kwiaty fioletowoniebieskie, potrójne; liście zielone
- Madame Lemione – kwiaty białe, podwójne; liście zielone
- Profesor Hoser – kwiaty fioletowoniebieskie, podwójne; liście zielone
- Sensation – biało-fioletowe, pojedyncze; liście zielone
Ciekawostki
- Lilak pospolity jest uprawiany w Polsce od wieków. Sprowadzono go z Turcji, dlatego jego dawne nazwy to bez turecki i lilak turecki.
- Obecnie lilak pospolity jest najbardziej popularny spośród wielu innych gatunków bzów. W Polsce uprawia się także m.in. lilak hiacyntowy (Syringa hyacinthiflora), lilak Meyera (Syringa meyera), lilak ottawski (Syringa prestoniae), lilak wczesny (Syringa oblata), lilak Wolfa (Syringa wolfii).