Bardzo długo kwitnie. Kalaminta mniejsza to łatwa w uprawie bylina ozdobna, przyprawa i zioło. Ma niewielkie wymagania i dużą odporność.
Inne nazwy: Calamintha nepeta, Clinopodium nepeta, Cząberek, Czyścica, Macierzanowiec, Miętka, Tymian
Kalamintę mniejszą zalicza się do rodziny jasnotowate. Spokrewniona jest z taki roślinami jak melisa lekarska, mięta, oregano, szałwia lekarska.
Dawniej kalamintę mniejszą nazywano czyścica. Ta nazwa nadal funkcjonuje. Wymienia ją oraz kilka innych nazw „Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin poprzedzony historyczną rozprawą o źródłach” Józefa Rostafińskiego z 1900 roku.
Cechy: bylina, ale w donicach może być też uprawiana jak roślina jednoroczna
Kalaminta mniejsza jest łatwa w uprawie. To roślina ozdobna, zioło oraz przyprawa. Nadaje się do uprawy w gruncie i donicach.
Wysokość: do 30 cm
Największą wysokość osiąga w czasie kwitnienia.
Kwitnienie: czerwiec – październik (VI-IX)
Kwiaty są drobne, w odcieniach kolorów białego, fioletowego i niebieskiego (w zależności od odmiany). Zwabiają pszczoły.
Rozmnażanie: nasiona i podział kęp
- Nasiona – wysiew w kwietniu lub maju (IV-V) do doniczek albo od razu do gruntu. Głębokość siewu – do 0,5 cm. Łatwo się rozsiewa samoistnie.
- Podział kęp – wiosna oraz przełom lata i jesieni.
Wykorzystanie: w kuchni – przyprawa w stylu włoskim do dań warzywnych i sera (znana jako nepitella); w lecznictwie ludowym – na przeziębienie, bezsenność; w ogrodzie – roślina ozdobna i miododajna
W zapachu kalaminty mniejszej czuć miętę, majeranek i oregano.
To tradycyjna przyprawa w kuchni włoskiej, np. do serów kozich. Wiosną w każdej restauracji w Rzymie serwowane są karczochy po rzymsku. Karczochy są najpierw gotowane, następnie faszerowane kalamintą, czosnkiem, pietruszką i duszone na patelni.
Kalaminta mniejsza to także roślina ozdobna, np. na skalniaki, rabaty kwiatowe oraz do uprawy w pojemnikach balkonach i tarasach.
Zbiór: od wiosny do jesieni
Nadaje się do użytku w postaci świeżej i suszonej. Najlepsze w smaku są młode pędy i liście zebrane tuż przed kwitnieniem oraz na początku kwitnienia.
Stanowisko: słoneczne; toleruje półcień
Ziemia: przeciętna, piaszczysta; najlepiej o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH około 7)
Podlewanie: oszczędne
Dobrze znosi suszę. Regularnego podlewania potrzebuje tylko, gdy rośnie w donicach. Lepiej podlewać ją za mało niż za dużo. Ma mocny system korzeniowy.
Nawożenie: co 2 tygodnie od maja do połowy lipca (V-VII)
Polecane są nawozy do ziół.
Odporność na mróz: bardzo dobra
Bardzo dobrze zimuje w gruncie.
Choroby i szkodniki: bardzo odporne
Choruje rzadko. Nie lubią jej szkodniki. Czasem może ją porażać mączniak prawdziwy.
Ciekawe odmiany kalaminty mniejszej
- Blue Cloud – kwiaty białoniebieskie
- Marvalette Blue – kwiaty niiebieskofioletowe
Warto wiedzieć
- Po raz pierwszy kalamintę mniejszą opisał Karol Linneusz (1707-1778) – szwedzki botanik i lekarz.