Zachwyca kolorami kwiatów i pięknym zapachem. Irys bródkowy to kwiat o małych wymaganiach co do ziemi. Musi mieć słoneczne stanowisko. Kwitnie od kwietnia do czerwca.
Inne nazwy: Iris germanica, Kosaciec bródkowy
Cechy: bylina
Irys bródkowy należy do grupy irysy kłączowe. Wyrasta z kłączy. Do tej samej grupy należą: irysy bezbródkowe oraz irysy osnówkowe.
Pochodzenie: krzyżówka
Irysy bródkowe to kwiaty uzyskane w wyniku wielokrotnego krzyżowania różnych gatunków. Są najpopularniejsze i najbardziej okazałe spośród wszystkich irysów.
Wysokość: 5-100 cm
Irysy bródkowe są różnorodne pod względem wysokości.
Wyróżnia się irysy miniaturowe niskie, niskie, pośrednie, miniaturowe wysokie, rabatowe, wysokie.
Kwitnienie: kwiecień – czerwiec (IV-VI)
Czas kwitnienia zależy od odmiany. Jako pierwsze zakwitają irysy miniaturowe niskie, a ostatnie – miniaturowe wysokie, rabatowe i wysokie.
Kwiaty: białe, brązowe, czarne, fioletowe, niebieskie, różowe, żółte i wielokolorowe
Irysy bródkowe mają na dolnych płatkach charakterystyczną bródkę w postaci szczoteczki włosków. Bogactwo kolorów ich kwiatów jest ogromne. Najrzadsze są kwiaty jednobarwne.
Zapach: od delikatnego po mocny (w zależności od odmiany); piękny
Liście: zielone
Zastosowanie: rabaty kwiatowe, między bylinami i niskimi krzewami ozdobnymi, skalniaki
Stanowisko: słoneczne
Gleba: przeciętna, o odczynie zbliżonym do obojętnego (pH 7)
Podlewanie: niepotrzebne
Nawożenie: marzec – kwiecień (III-IV) oraz przełom lata i jesieni
Wiosną najlepsze są nawozy do kwiatów cebulowych, saletra wapniowa oraz nawóz owczy. Jesienią polecane są nawozy bez azotu, tzw. jesienne.
Przesadzanie: co 5-7 lat
Rozmnażanie: kłącza
Sadzenie: kwiecień (IV) oraz koniec lipca i sierpień (VII-VIII)
Odporność: bardzo dobra
Rosną zdrowo. Nie lubią ich szkodniki. Są odporne na mróz.
Chorują, jeżeli mają za mokro. Nie należy ich sadzić w wilgotnej glebie ani zbyt często podlewać.
Ciekawe odmiany irysów bródkowych
- Gizmo – kwiaty fioletowe; miniaturowe niskie
- Guadalajara – kwiaty żółte; wysoki
- In Reverse – kwiaty fioletowo-białe; wysoki
- Red Jade – kwiaty czerwonobrązowe; wysoki
Warto wiedzieć
- Nazwa irysów bródkowych nawiązuje do charakterystycznej bródki na dolnych płatkach kwiatów.
- Irysy bródkowe były bardzo popularne w polskich ogrodach już w połowie XIX wieku.
„Powszechnie znany, rabaty i pokoje nieraz zdobiący kwiat, ogrodnicy dzielą na dwa działy, rodzajem ukwitnienia się różniące: na kwiaty z brodą i bez brody” – napisał Antoni Białecki w książce „O pielęgnowaniu kwiatów” z 1856 roku.
- Aż 23 gatunki irysów wymieniła księżna Izabela Czartoryska w swojej książce „Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów”, która ukazała się w 1805 roku.