Oczyszcza glebę i wodę ze szkodliwych substancji i patogenów. Węgiel aktywny stosuje się do najczęściej dezynfekowania podłoży oraz oczek wodnych. Zastosowań jest więcej!
Węgle aktywne stosowane są do oczyszczania, m.in. wody i gleby, ale też powietrza oraz organizmu ludzkiego (np. podczas biegunki). Dlatego szeroko stosuje się je na przemysłową skalę, m.in. w przetwórstwie żywności, uzdatnianiu wody, medycynie, kosmetyce, motoryzacji. W ogrodnictwie służą przede wszystkim jako dodatek do podłoży, który zapobiega chorobom, oraz usuwania szkodliwych substancji ze stawów i oczek wodnych. Znane są różne technologie produkcji węgla aktywnego, dlatego nie każdy ma takie same właściwości. Przykładowo, ogrodniczy węgiel aktywny nie nadaje się do stosowania jako lek.
Węgiel aktywny, znany też pod nazwą węgiel aktywowany, produkowany jest na bazie naturalnych składników. To najczęściej: drewno, bambus, juka ogrodowa, pestki owoców, skorupki orzechów, torf, a także węgiel brunatny i węgiel kamienny. Otrzymywany jest w wyniku ich karbonizacji w temperaturze 500-800°C, bez dostępu powietrza lub z małą jego ilością.
Skład węgla aktywnego
Ogrodniczy węgiel aktywny składa się głównie z węgla pierwiastkowego w formie bezpostaciowej oraz grafitu drobnokrystalicznego (to również odmiana węgla). Mogą w nim być także inne składniki, jak popiół (pozostałość po spaleniu masy organicznej) oraz krzemionka. Kupuje się go w sklepach ogrodniczych, np. w sklepie Niepodlewam.
Przykłady zastosowań węgla aktywnego w ogrodnictwie:
1. Dezynfekcja podłoży ogrodniczych
Węgiel aktywny zapobiega rozwojowi patogenów w podłożach ogrodniczych, w tym do storczyków, które powodują tzw. choroby odglebowe (zamieranie siewek, gnicie korzeni). Dlatego warto go dodawać do podłoży przeznaczonych do siewu i rozsad. To bardzo prosty sposób ich dezynfekcji. Przeciętna dawka to płaska łyżeczka na litr podłoża.
2. Brak pleśni w doniczkach
Często problem w uprawie roślin pokojowych to pleśnienie powierzchni podłoża w doniczkach i skrzynkach. Ich sprawcami są grzyby. Węgiel aktywny redukuje ich rozwój.
3. Lepsze korzenienie roślin
Dodatek węgla aktywnego w podłożu pozytywnie wpływa na korzenienie roślin. Poprawia bowiem jego napowietrzenie i redukuje stres roślin spowodowany podlewaniem nadmiernym lub jego brakiem. Dodaje się go np. do podłoży do rozsad i ukorzeniania sadzonek. Podsypywać nim można korzenie sadzonych roślin.
4. Eliminuje nieprzyjemne zapachy
Ta właściwość węgla aktywnego wykorzystywana jest np. w okapach kuchennych. W ogrodnictwie wykorzystuje się ją do eliminowania np. zapachu ziemi w mieszkaniach, jaki czasem pojawia się po przesadzeniu roślin czy ich podlaniu.
5. Magazynowanie wody
Węgiel aktywny pochłania wodę, gdy w podłożu jest jej dużo, i oddaje, jeśli jej jest za mało. Dzięki temu redukuje stres roślin spowodowany suszą i zalewaniem korzeni z powodu nadmiernego podlewania.
6. Dezynfekcja zranień roślin
Wszelkie zranienia organów podziemnych roślin, np. korzeni, bulw, cebul, kłączy, goją się lepiej, jeśli zostaną posadzone w ziemi wymieszanej z małym dodatkiem węgla aktywnego. Chroni on bowiem rośliny przed zakażeniami.
7. Poprawa jakości wody w oczkach wodnych
Węgiel drzewny wykorzystuje się do czyszczenia wody w oczkach wodnych, stawach, beczkach. Powszechnie jest stosowany w akwarystyce. Usuwa bowiem z wody związki, które pochodzą z rozkładu materii organicznej, np. trujący, bardzo brzydko pachnący siarkowodór. Czyści też wodę m.in. z garbników (barwią wodę), chloru, pestycydów, metali ciężkich oraz zapobiega rozwoju glonów. W efekcie woda staje się kryształowo czysta. Do zbiorników wodnych węgiel aktywny wkłada się w woreczkach i koszykach. Co jakiś czas trzeba go wymieniać (częściej jeśli woda jest mętna i ma brzydki zapach).