To świetna roślina na bardzo kwaśną glebę, najlepiej z wysokim poziomem wody gruntowej. Uprawa żurawiny nie jest trudna, gdy stworzy się jej dobre warunki.
Cechy: krzewinka zimozielona
Wysokość: 10-20 cm
Termin zbioru: w zależności od odmiany od września do października (IX-X)
Gdy lato jest słoneczne, jedna z najstarszych odmian żurawiny wielkoowocowej Early Blue (z 1835 roku) potrafi dojrzeć już w końcu sierpnia (VIII).
Wygląd owoców: jagody; okrągłe lub owalne; czerwone lub w odcieniu burgunda
Smak owoców: kwaśne, mało słodkie
Zapylacze: żurawina jest samopłodna
Nie trzeba mieć dwóch różnych odmian, by kwiaty zostały zapylone. Pyłek z kwiatka na kwiatek muszą jednak koniecznie przenieść owady, np. pszczoły lub trzmiele.
Zastosowanie: przetwory, desery, sosy, do mięsa i ryb
Owoce żurawiny o bezpośredniego spożycia raczej się nie nadają. Jeśli je się je na surowo, to z reguły z powodów leczniczych, m.in. przy anginie (np. dodatek do sałatki).
Sadzenie: wiosną – od kwietnia do czerwca (IV-VI) albo jesienią – w październiku (X)
Rozstaw roślin: od 30×30 do 50×50 cm
Na tym samym stanowisku uprawa żurawiny jest możliwa przez dziesiątki lat.
Gleba: bardzo kwaśna o pH 5 lub niższym, można wykorzystać podłoże pH- zakwasza i zmniejsza pH gleby
Uprawa żurawiny udaje się zwłaszcza w ogrodach założonych na dawnych bagnach czy stawach. Musi być lekka, przepuszczalna, mile widziany wysoki poziom wody gruntowej.
Do przygotowania podłoża nadaje się kwaśny kompost, torf wysoki, przekompostowane trociny i kora. Sztucznie można zakwaszać podłoże siarką. Żurawina lubi ściółkowanie, np. korą.
Żurawinę warto sadzić na skalniakach typu wrzosowisko, obok borówek amerykańskich, azalii, rododendronów, borówki brusznicy, czyli z roślinami kwasolubnymi. Trzeba tylko pamiętać, by nie sadzić żurawiny na górce (by woda nie spływała) oraz aby inne rośliny jej zbyt nie zacieniały.
Stanowisko: słoneczne
Podlewanie: umiarkowane; najlepiej miękką wodą, np. deszczówką
Żurawina lubi być zalewana wodą zimą i wiosną (nawet całkowicie). To ją chroni przed mrozem!
Latem i jesienią preferuje wilgotne, ale nie mokre podłoże. Znosi lekkie przesuszenie.
Miękka woda do podlewania zapobiega podnoszeniu się pH gleby.
Nawożenie: oszczędne; od maja do lipca (V-VII)
Żurawina wielkoowocowa to roślina przystosowana do ubogich, bagiennych gleb. Zbyt obfitym nawożeniem można ją zniszczyć. Nawozy powinny mieć odczyn kwaśny.
Można stosować:
- nawożenie sztuczne żurawiny
- nawożenie naturalne żurawiny
Rozmnażanie: ukorzenianie pędów i nasiona
Wytrzymałość na mróz: dobra
Ogólnie żurawina jest odporna na bardzo duży mróz, ale pod śniegiem. Jednak gdy zima jest bezśnieżna, może przemarznąć. Szkody zdarzają się też wiosną, gdy żurawina zaczyna wypuszczać młode listki.
W naturalnych warunkach żurawinę zimą i wiosną chroni zalewanie przez wodę. Ten sposób stosuje się na profesjonalnych plantacjach. W ogrodach wystarczy żurawinę lekko okryć gałązkami iglastymi.
Choroby i szkodniki: roślina odporna
Najczęściej choroby żurawiny to wynik zbyt wysokiego pH gleby, za obfitego nawożenia oraz podlewania twardą wodą. Objawy to słaby wzrost, żółknięcie, smętnie zwisające liście, brak owocowania.
W uprawie amatorskiej nie zaleca się stosowania do żurawiny chemicznych środków ochrony roślin.
Cięcie: ewentualnie wiosną (tylko starsze rośliny)
Po kilku latach od posadzenia niektóre odmiany mogą wypuścić płożące pędy nawet o długości 2 m. Można je przycinać, by uformować pożądany kształt żurawiny.
Bardzo stare rośliny, przypominające busz splątanych pędów, można odmłodzić. Wiosną przycina się żurawinę „na jeża”. Jednak przy tak mocnym cięciu w tym samym roku nie będzie owocowania (dopiero w następnym).
Odmiany: są ich setki, najstarsze pochodzą z XIX wieku
O najciekawszych odmianach żurawiny wielkoowocowej CZYTAJ TUTAJ
Ciekawostki
- Żurawina wielkoowocowa ma właściwości lecznicze. Jej owoce są pomocne w leczeniu zakażeń układu moczowego, anginie, gorączce. Zapobiegają chorobom nowotworowym. Wzmacniają pracę m.in. trzustki.
