Ma piękne, pachnące igły. Sosna wejmutka lubi słoneczne stanowiska. Nie jest wymagająca co do ziemi. Indianie używali jej jako lek.
Pochodzenie: Ameryka Północna
Inne nazwy: Pinus strobus, Sosna amerykańska, Wejmutka
Wysokość: 0,7-15 m (w zależności od odmiany)
Szerokość: 1-4 m (w zależności od odmiany)
Sosny wejmutki mają różne kształty, wysokość i szerokość. Są wśród nich odmiany wysokie i strzeliste oraz karłowe i rozłożyste, z jednym pniem lub kilkoma.
Przez pierwsze 15 lat sosna wejmutka rośnie dość wolno. Potem jej wzrost przyśpiesza, by po kolejnych 15-20 latach znowu zwolnić.
W naturze sosna wejmutka zwykle dorasta do 20-30 m.
Liście: igły o długości 5-12 cm (kłujące)
Sosny wejmutki, w zależności od odmiany, mają igły zielone, białozielone, niebieskozielone oraz żółtozielone.
Igły wejmutek pięknie, delikatnie pachną (podobnie jak sosna pospolita lecz mocniej). Są cienkie, zebrane po 5 w pęczkach. Sosny wejmutki, zwłaszcza młode, sprawiają wrażenie puchatych krzewów.
Gleba: przeciętna; odczyn pH 4,5-6,8
Sosna wejmutka jest tolerancyjna co do ziemi. Dobrze znosi różne rodzaje gleby.
Podlewanie: nie ma potrzeby
Podlewania wymagają tylko młode sosny wejmutki po posadzeniu.
Stanowisko: słoneczne
Sosna wejmutka potrzebuje dużo słońca. Jedynie młode wejmutki tolerują lekki półcień.
Przeznaczenie: pojedyncze egzemplarze lub grupa kilku sztuk, duże skalniaki, ogrody leśne, choinki na Boże Narodzenie, bonsai
Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra
Sosna wejmutka jest odporna na największe mrozy. Nie potrzebuje żadnego zabezpieczenia na zimę.
Sosna wejmutka lubi chłód. Dobrze rośnie na obszarach, gdzie zalegają zimne mgły.
Cięcie: marzec-kwiecień (III-IV)
Duże gałęzie i szubki sosen wejmutek przycina się na przełomie zimy i wiosny (najczęściej to pierwsza połowa marca). Sosna wejmutka dobrze znosi cięcie, ale nie powinno ono być zbyt duże.
Rany nie muszą być zabezpieczane. Sosna wejmutka zalewa je własną żywicą, która niszczy drobnoustroje.
Co roku warto usuwać młode, wiosenne przyrosty. Ucina się lub łamie połowę młodych przyrostów, zanim rozwiną się igły. Dzięki temu sosna wejmutka jest niższa i bardziej gęsta.
Do końca lutego (II) można również wyłamywać pączki sosny wejmutki. Najlepszy jest etap, gdy pączki mają przylegające łuski i są pokryte żywicą.
Choroby i szkodniki: odporność średnia
Sosna wejmutka żyje zwykłe 200 lat. W naturze potrafi przetrwać duże pożary i jako jedno z pierwszych drzew kolonizuje wypalone tereny. Największym wrogiem sosny wejmutki jest choroba rdza wejmutkowo-porzeczkowa.
Ze szkodników uciążliwe mogą być ochojnik sosnowy oraz zwójka sosnóweczka.
Sosna wejmutka, podobnie jak sosna pospolita, nie lubi zanieczyszczonego powietrza, np. spalin samochodowych. Reaguje m.in. częstym zrzucaniem igieł. Unikać trzeba również posypywania solą ścieżek obok wejmutki. Do sadzenia przy ruchliwych ulicach lepiej sadzić inne gatunki sosen, jak sosna czarna, sosna limba czy kosodrzewina (sosna górska).
Ciekawe odmiany sosny wejmujtki
- Alba – białozielona; wysokość – 10 m, szerokość – 2-3 m
- Bennett Oculus Draconis – żółto-zielona; wysokość – 6 m, szerokość – 2-3 m
- Blue Shag – niebieskozielona; wysokość – 2 m, szerokość – 1,5 m
- Horsford – zielona; wysokość – 70 cm, szerokość – 1 m
- Nana – zielona; wysokość – 2,5 m, szerokość – 3 m
- Paul Waxman – zielona; wysokość – 1,5 m, szerokość – 3 m
Warto wiedzieć
- Sosna wejmutka ma oddzielne kwiaty żeńskie i męskie. Pyłek przenosi wiatr. Z kwiatów żeńskich rozwijają się duże szyszki z nasionami, które rozsiewają się po 2 latach. Szyszki zawiązują sosny wejmutki od wieku 5-10 lat.
- Nazwa sosny wejmutki upamiętnia jej odkrywcę, którym był George Weymouth (1585-1612) – angielski podróżnik. Przywiózł pierwsze nasiona sosny wejmutki z Ameryki Północnej do Europy.
- Sosna wejmutka to pradawny lek indiański, m.in. Irokezów. Ze smoły drzewnej z korzeni wejmutki robiono lek na tasiemce, zaś żywicy – na trudno gojące się rany. W czasie głodu Indianie mielili wewnętrzną warstwę kory sosny wejmutki na mąkę i piekli z niej placki. Jedli też jej szyszki i nasiona.
- Indianie Irokezi uważali, że sosna wejmutka to Drzewo Pokoju. Symbolizowała zjednoczone plemiona indiańskie.
- Sosna wejmutka jest na fladze Vermont – czternastego stanu USA. Upamiętnia zdarzenie z 1814 roku. W czasie wojny żołnierze amerykańscy zamaskowali się gałązkami wejmutki. Dzięki temu ocaleli i wygrali bitwę z Anglikami pod Plattsburghiem.
- Najstarsza sosna wejmutka w Polsce rośnie w parku w Pokoju (woj. opolskie). Park otaczał kiedyś zamek książąt Wirtembergów. Został zniszczony w czasie II wojny światowej. Wejmutka w Pokoju ma ok. 5 m obwodu i ok. 20 m wysokości.
