Roszponka – uprawa i odporność

Jest bardzo odporna i łatwa w uprawie. Roszponka to warzywo o liściach bogatych w żelazo oraz witaminy. Plonuje nawet zimą.

Roszponka to warzywo bardzo łatwe w uprawie. Łatwo rozsiewa się sama. Zrywa się w całości, ale zjada bez korzeni. Fot. Niepodlewam

Inne nazwy: Repontyka, Repontynka, Roszponka warzywna, Roszpunka, Roszpunka jadalna

Cechy: roślina jednoroczna lub dwuletnia (w zależności od terminu siewu)

Roszponka posiana wczesną wiosną i latem plonuje w tym samym roku. Posiana jesienią zaś – w następnym roku wiosną.

Wysokość: 5-50 cm

Pełną wysokość 50 cm roszponka osiąga jedynie podczas kwitnienia, gdy wypuszcza pęd z kwiatami. Przeciętna wysokość roszponki bez pędu kwiatostanowego to 5-15 cm. Roszponka rośnie większa na glebie żyznej, próchniczej. Mniejsza jest, jeśli rośnie w ziemi słabej.

Kwitnienie: kwiecień – maj (IV-V)

Kwiaty roszponki są białe. Nadają się do jedzenia, np. do sałatek, ale tylko w pierwszej fazie kwitnienia. W połowie maja (V) roszponka staje się niejadalna (twarda, łykowata, niesmaczna).

Kwiaty roszponki można zrywać do wazonu. Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: nasiona

Siew wyłącznie do gruntu. Roszponka nie znosi przesadzania.

Roszponka to warzywo dnia krótkiego. Musi być siana, gdy dzień jest odpowiednio krótki, aby zbyt wcześnie nie zakwitła.

Roszponka bardzo łatwo rozsiewa się sama.

Sklep Niepodlewam poleca: Nasiona roszponki

Terminy siewu roszponki:

Luty
Marzec
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Październik

Więcej o siewie roszponki CZYTAJ TUTAJ

Samosiewki roszponki często tworzą zielone łany w ogrodzie. Fot. Niepodlewam

Zbiór: wiosna, jesień i zima

Roszponkę wyrywa się w całości, z korzeniami. Następnie trzeba obciąć korzenie. Można jeść pojedyncze listki albo całe rośliny (jeśli są małe).

Termin zbioru zależy od siewu. Roszponka z siewu wczesną wiosną (luty, marzec) jest gotowa do zbioru zwykle w połowie kwietnia.

Roszponka posiana w sierpniu plonuje jesienią i zimą, zaś posiana we wrześniu i październiku – późną jesienią, zimą i wczesną wiosną.

Zastosowanie: liście, kwiaty, całe rośliny do sałatek, koktajlów, dekoracji potraw, na kanapki

Roszponka przypomina w smaku sałatę masłową. Jest delikatna, krucha, ma neutralny smak. Zapach roszponki także jest delikatny. Najlepsza jest do jedzenia jest w postaci świeżej (bez gotowania, duszenia itp.).

Roszponka bywa mylona z rukolą (rokiettą siewną), której smak jest bardzo wyrazisty: z nutami orzechów, gorczycy i rzodkiewki.

Stanowisko: słoneczne i półcieniste

Gdzie siać: warzywnik, szklarnia i donice

Roszponka nie jest wymagająca. Rośnie szybko. Lubi chłód.

Gleba: żyzna lub przeciętna; odczyn pH 6-7

Roszponka rośnie dorodnie, gdy ziemia jest żyzna, nawieziona kompostem lub obornikiem. Jednak doskonale sobie radzi również na słabszej ziemi. Jest wtedy po prostu mniejsza.

Roszponka tak łatwo się rozsiewa sama, że może zachwaścić ogród. Fot. Niepodlewam

Podlewanie: oszczędne lub wcale

Roszponka ma bardzo mocny system korzeniowy, dzięki któremu świetnie sobie daje radę bez podlewania. Jedynie, gdy ziemia jest bardzo piaszczysta oraz w czasie suszy warto roszponkę podlać od czasu do czasu (można na liście).

Nawożenie: nie ma potrzeby

Roszponkę można siać w pierwszym, drugim i trzecim roku po nawożeniu obornikiem. Miejsce pod roszponkę można także co roku nawozić kompostem.

Nawożenie przed siewem roszponki jest pożądane lecz niekonieczne. Roszponka nie jest wymagająca.

Odporność na mróz: całkowicie mrozoodporna

Roszponka, choć ma delikatne na liście, jest odporna na największe mrozy. Gdy zima jest lekka i w czasie odwilży, także można ją zrywać i zjadać. W czasie dużego mrozu jej liście lekko brunatnieją i tracą jędrność.

Roszponka jest mrozoodporna. Dobrze znosi także grad. Fot. Niepodlewam

Choroby i szkodniki: bardzo odporna

Roszponka jest odporna na wszystko. Nie zjadają jej nawet drutowce, mszyce, ślimaki.

Jeśli choruje i ginie, to z zwykle z nadmiaru wody. Roszponka nie wymaga stosowania żadnych oprysków.

Ciekawe odmiany roszponki

Coquille de Louvier – liście owalne
Verte de Cambrai – liście owalne
Vit – liście wydłużone

Warto wiedzieć

Roszponka jest uprawiana w Polsce od wieków. Na przełomie XIX i XX wieku wyróżniano jej trzy odmiany: Holenderska, Szerokolistna, Wielka.

Roszponka, choć jest bardzo łatwa w uprawie i odporna, nigdy nie była tak popularna w Polsce jak np. pietruszka. Uważano ją raczej za warzywo delikatesowe, np. do dekoracji dań z ziemniakami. W 1903 roku za funt (około pół kilograma) roszponki płacono w Polsce 35-40 kopiejek. Dla porównania, cytryna (sztuka) kosztowała 3-4 kopiejki (dane: czasopismo „Ogrodnik Polski” z 1903 roku).

Roszponka jest bardzo popularna w krajach śródziemnomorskich. To podstawowy składnik sałatek np. we Francji, Hiszpanii, Włoszech.

Roszponka (roszpunka) jest bohaterką słynnej baśni o królewnie Roszpunce. Jej matka, będąc z Roszpunką w ciąży, ukradła i zjadła roszponkę z ogrodu czarownicy. Za karę dziecko, czyli królewna Roszpunka, została uwięziona w wieży. Uwolnił ją książę. W baśni jest ziarno prawdy: roszponka zawiera dużo żelaza, zalecanego kobietom w ciąży.

Roszponkę lubił jeść Thomas Jefferson (1743-1826) – prezydent USA. Uprawiał ją w swoim słynnym ogrodzie w Monticello. W ogrodzie miał także m.in. jabłoń Kalwila Biała – uważaną za najsmaczniejszą odmianę na świecie.