To zioło i roślina ozdobna. Rdest wężownik od wieków jest stosowany m.in. na trudno gojące się rany. Jest niewymagający i odporny.
Pochodzenie: Europa i Azja
Wysokość: 40-60 cm (z kwiatostanem do 100 cm)
Kwitnienie: maj – lipiec (V-VII)
Rdest wężownik ma kwiaty różowe w różnych odcieniach – od jasnych (prawie białych) po ciemne.
Rozmnażanie: nasiona i podział kłączy
- Nasiona – rdest wężownik sieje się we wrześniu lub październiku (IX-X) lub marcu – kwietniu (III-IV) na głębokość około 2 cm. Nasiona posiane jesienią wschodzą wiosną, zaś posiane wiosną – po około miesiącu. Rdest wężownik potrafi rozsiewać się sam;
- Podział kłączy – najlepszy termin to wrzesień albo październik (IX-X).
Wykorzystanie jak zioło: stany zapalne jelit i żołądka, biegunki, zapalenie jamy ustnej i migdałków, trudno gojące się rany
Lecznicze właściwości mają kłącza rdestu wężownika. Zawierają m.in. garbniki, witaminy A i C oraz skrobię. W Polsce rdest wężowiec jest stosowany w medycynie od co najmniej XVI wieku.
Dawniej liście tego zioła dodawano również do siana, aby bydło było zdrowsze. Rdest wężownik był też dawany kurom.
Jako roślina ozdobna, rdest wężownik jest sadzony w ogrodach na rabatach zacienionych oraz z podmokłą ziemią. Sprawdza się jako bylina okrywowa.
Zbiór: wrzesień – październik (IX-X)
Do zbioru nadają się kłącza rdestów wężowników co najmniej 2-letnich. Suszy się je w temperaturze do 50 stopni Celsjusza.
Stanowisko: półcień; toleruje cień
Ziemia: przeciętna lub żyzna; odczyn od lekko kwaśnego do obojętnego (pH 5-6)
Podlewanie: umiarkowane
Rdest wężownik lubi mieć stale wilgotną ziemię, jak na podmokłej łące. Dobrze rośnie na stanowiskach zalewanych przez wiosenne roztopy, z wysokim poziomem wód gruntowych, nad stawami i strumieniami, w rowach.
Nawożenie: nie ma potrzeby
Rdest wężownik lubi być ściółkowany – od czasu do czasu – kompostem.
Odporność na mróz: bardzo dobra
Rdest wężownik zimuje w postaci kłączy (pod ziemią). Część nadziemna zamiera na zimę.
Choroby i szkodniki: odporny
Rdest wężownik rośnie zdrowo. Jeśli podsycha, to zwykle z powodu braku wody. Po suszy potrafi się regenerować z kłączy.
Warto wiedzieć
- Rdest wężownik to zioło używane od wieków. Miał chronić kobiety w ciąży przed poronieniem. Jak podaje Szymon Syreński (1540-1611) w „Zielniku” wydanym w 1613 roku, rdest wężownik zawieszano na udach rodzących, aby ułatwiał trudne porody.
- Przez wieki wierzono, że rdestem wężownikiem leczą się postrzelone jelenie (same!).