Gardenia – uprawa latem i zimą

Ma białe, ślicznie pachnące kwiaty. Gardenia musi mieć kwaśną ziemię i słoneczne stanowisko. Nie lubi przegrzanych mieszkań i zimnej wody.

Gardenia ma zawsze kwiaty białe, pięknie i mocno pachnąc. Fot. Niepodlewam

Inna nazwa: Gardenia jasminoides, Gardenia jaśminowata

Wysokość: 1-2 metry

Na parapecie w mieszkaniu gardenia zwykle dorasta do 1 metra wysokości. Większe wymiary osiąga w oranżeriach.

Kwitnienie: średnio obfite; od maja do września (V-IX)

Kwiaty gardenii są pojedyncze, podwójne lub pełne w kolorze białym. Ich średnica wynosi od 4 do 15 cm (w zależności od odmiany). Kształtem przypominają kwiaty kamelii.

Gardenia ma wyłącznie kwiaty białe w różnych odcieniach. Nieliczne gardenie mają kremowe środki. U niektórych odmian starsze kwiaty przebarwiają się na kremowy kolor aż do żółtego.

Zapach: mocny

Gardenia pachnie bardzo pięknie. Zapach gardenii przypomina woń jaśminu, ale jest bardziej głęboki, pudrowy, słodki. Jest wyczuwalny w pomieszczeniu, gdzie stoi gardenia. Intensywność zapachu zależy od odmiany.

Gardenie są wykorzystywane do produkcji perfum. Olejek z kwiatów gardenii ma właściwości poprawiające nastrój.

Zapach gardenii jest uważany za jeden z najpiękniejszych. Gardenia jest używana w perfumach. Fot. Niepodlewam

Ziemia: żyzna, przepuszczalna; odczyn kwaśny około pH 5-5,5

Sadzenie gardenii w uniwersalnej ziemi do kwiatów, zamiast kwaśnej, to najczęstszy błąd w uprawie. Jeśli ziemia nie jest kwaśna, gardenia choruje i zamiera, ponieważ nie jest w stanie przyswajać składników pokarmowych. To roślina kwasolubna!

Gardenie można sadzić w ziemi przeznaczonej do roślin kwasolubnych kwitnących, np. azalii, cytrusów, różaneczników.

Przesadzanie: młode gardenie – co roku, starsze co 2-3 lata

Podczas przesadzania trzeba uważać, by nie naruszyć bryły korzeniowej. Gardenia nie lubi skracania korzeni! Przesadzanie musi być delikatne – najlepiej wyjąć gardenię ze starej doniczki z bryłą korzeniową i wsadzić do nowej, trochę większej, a następnie uzupełnić ziemię (koniecznie kwaśną!).

Nawożenie: od kwietnia do lipca (IV-VII), 2-3 razy w sezonie

Gardenie najlepiej zasilać nawozem sztucznym (mineralnym) do roślin kwitnących kwasolubnych, np. azalii, cytryn. Taki nawóz zwiera żelazo niezbędne dla gardenii.

Nie należy przesadzać z częstotliwością nawożenia. Gardenia jest wrażliwa na zasolenie podłoża, m.in. nawozem.

Podlewanie: latem – obfite, zimą – umiarkowane

Gardenia powinna mieć zawsze lekką wilgotną ziemię, ale nie mokrą. Najlepsza jest woda odstała, o temperaturze pokojowej, miękka. Gdy woda w kranie jest twarda (słabo w niej pieni się mydło), warto używać wody z dzbanka filtrującego kuchennego.

Uwaga! Gardenia, przy dużej różnicy temperatury wody do podlewania i ziemi, może zrzucać pąki kwiatowe.

Stanowisko: słoneczne, lekko osłonięte (np. firanką)

Lato gardenia lubi spędzać w jasnym, słonecznym pomieszczeniu. Można ją wynosić na zewnątrz, np. na balkon lub taras. Powinno to być jednak miejsce osłonięte od wiatru, nie w pełnym słońcu.

Zimę gardenia musi spędzać w ogrzewanym pomieszczeniu. Najlepsza jest temperatura 16-18 stopni Celsjusza. Grdenia źle znosi zbyt mocne ogrzewanie i niską wilgotność powietrza.

Cięcie: po kwitnieniu

Gardenia nie wymaga na parapecie mocnego i systematycznego cięcia. Wystarczy korygować jej kształt. Dobrze znosi cięcie w innych porach roku lecz wtedy ma mniej kwiatów.

Aby wiosną gardenia lepiej się rozkrzewiała, można uszczykiwać młode przyrosty nad parami liści.

Aby gardenia była gęsta, trzeba młode pędy uszczykiwać (od wiosny do lipca). Fot. Niepodlewam

Rozmnażanie: sadzonki wierzchołkowe

Sadzonki ukorzenia się w kwaśnej ziemi (można dodać piasku) od kwietnia do sierpnia (IV-VIII).

Wytrzymałość na mróz: wytrzymuje przymrozki do -5 stopni Celsjusza

Ogólnie gardenia nie lubi zimna. W temperaturze poniżej 8 stopni Celsjusza zrzuca kwiaty i przestaje rosnąć. Niektóre odmiany gardenii giną już w temperaturze 0 stopni Celsjusza.

Choroby i szkodniki: dość odporna

Gardenia najczęściej choruje z powodu braku kwaśnej ziemi. Gdy odczyn ziemi wzrasta powyżej pH 6, gardenia żółknie, gorzej rośnie, a z czasem ginie.

Gardenię trudno jest przechować zimą w ogrzewanym mieszkaniach. Dla gardenii jest w nich za ciepło i za sucho. Gardenie źle znoszą brak wilgoci w powietrzu. Dlatego zima to najtrudniejszy okres w uprawie gardenii.

Ze szkodników gardenie najczęściej atakują przędziorki, tarczniki, wełnowce.

Gardenia rośnie dobrze tylko w kwaśnej ziemi. Fot. Niepodlewam

Ciekawe odmiany gardenii

Aimee Yoshioka – kwiaty białe, pełne
Belmont – kwiaty kremowobiałe, pełne
Chuck Hayes – kwiaty w odcieniu kości słoniowej, półpełne
First Love – kwiaty kremowobiałe, pełne
Golden Magic – kwiaty białe i żółte, pełne
White Gem – kwiaty białe z żółtym środkiem, pojedyncze

Warto wiedzieć

Gardenia była bardzo modnym kwiatem noszonym przez panów w butonierkach (małych kieszonkach marynarek) w drugiej połowie XIX wieku. Modę propagował William Ewart Gladstone (1809-1898) – premier Wielkiej Brytanii. Posiedzenia parlamentu zawsze otwierał z gardenią w butonierce lub innym białym kwiatem.