To roślina lecznicza oraz ozdobna. Ostropest plamisty jest kłujący i z wyglądu przypomina oset. Ma piękne, wzorzyste liście.
Inne nazwy: Marianek, Ostropest maryjny, Silybum marianum
Ostropest plamisty należy do rodziny astrowatych. Spokrewniony jest z takimi roślinami jak aster, chaber, nagietek, oset, rumianek, słonecznik, stokrotka.
Cechy: roślina jednoroczna
Uprawiany jest jako roślina lecznicza – na choroby wątroby – oraz ozdobna.
Pochodzenie: Europa, Afryka, Azja
Czasem może „uciec” z ogrodu, gdyż łatwo się rozsiewa.
Wysokość: do 200 cm
Wyższe ostropesty rosną w żyznej ziemi. To rośliny kolczaste, podobnie jak osty.
Kwitnienie: lipiec – sierpień (VII-VIII)
Kwiaty ostropestu plamistego są różowe, zebrane w kolczaste kwiatostany (koszyczki).
Rozmnażanie: nasiona
Nasiona ostropestu sieje się od kwietnia do czerwca (IV-VI). Wschodzą po 2-3 tygodniach. Są dość duże, płaskie – mogą być rozsiewane przez wiatr.
Wykorzystanie: roślina ozdobna, zioło, kosmetyk, suche bukiety
Lecznicze właściwości mają nasiona. Mieli się je lub wyciska z niech olej ostropestowy. Zawierają m.in. sylimarynę. Ostropest plamisty stosowany jest w chorobach wątroby oraz do jej regeneracji. Olej ostropestowy ceniony jest również do regeneracji i nawilżania skóry.
Jako roślinę ozdobną, ostropest sadzi się jako soliter na rabatach. Sprawdza się jako jednoroczny żywopłot obronny, gdyż ma kolce. Jego liście są zielone w białe plamki.
Zbiór: sierpień – wrzesień (VIII-IX)
Nasiona ostropestu zbiera się, gdy większość z nich w koszyczku staje się brązowa.
Stanowisko: słoneczne
Ziemia: przeciętna lub żyzna; odczyn od kwaśnego do zasadowego (pH 5,5-7,4)
Podlewanie: tylko w czasie suszy
Nieco więcej podlewa się wschodzące rośliny.
Nawożenie: nie ma potrzeby
Odporność na mróz: zamiera przed zimą (jest rośliną jednoroczną); w glebie mogą przezimować nasiona
Choroby i szkodniki: odporny
Ciekawa odmiana ostropestu plamistego
- Silma – dorasta do około 150 cm
Warto wiedzieć
- Ostropest plamisty jest stosowany w schorzeniach wątroby od wieków, także w Polsce.
- Marianek, Maryianek i ostropest maryjny to dawne nazwy ostropestu plamistego. Nawiązują do legendy o Matce Boskiej. Mówi ona, że podczas karmienia Dzieciątka mleko Maryi padło na liście ostropestu. Od tego czasu są na nich białe plamy.