Tak określa się popularnie kolcowój chiński i kolcowój pospolity, które są krzewami owocowymi. Jagoda goji ma właściwości lecznicze.
Cechy: krzew owocowy
Owoce kolcowojów mają duże właściwości prozdrowotne. Ich nazwę handlową goji wymyślił w 1973 roku Bradley Dobos – amerykański etnobotanik, znawca flory azjatyckiej.
Inne nazwy: Goja, Kolcowój, Kozioróg, Licyna, Lycium chinense i Lycium barbarum, Nikokol
Pochodzenie: Azja (Półwysep Koreański, Japonia, Chiny, Mongolia)
Kolcowoje, z których pozyskuje się jagody goji, należą do rodziny psiankowatych. Spokrewnione są z takim roślinami jak papryka, pomidor, ziemniak.
Wysokość: do 4 m
Szerokość: do 2 m
Kolcowoje chińskie rosną wolno, jak małe, niezbyt gęste pnącza. Należy je sadzić np. przy ogrodzeniach czy pergolach.
Kwitnienie: od czerwca (VI) do mrozów
Kwiaty: fioletowe; drobne
Zapach: niewyczuwalny
Owoce: drobne (1-2 cm długości); w pełni dojrzałości czerwone lub żółte (w zależności od odmiany); wydłużone; skórka cienka; miąższ słodki, czasem z lekką goryczką (w zależności od odmiany); przyjemnie, delikatnie pachną
Jagody goji zbiera się od sierpnia (VIII) do mrozów.
Przeznaczenie: do jedzenia na surowo, galaretki, dżemy, konfitury, kompot, owoce suszone, sok, syrop, herbatki owocowe, nalewki, likiery, dodatek do ryb, mięsa, zup
Jagody goji są używane od tysięcy lat w tradycyjnej medycynie chińskiej, japońskiej i koreańskiej. W Polsce zainteresowanie ich leczniczymi właściwościami datuje się co najmniej od XIX wieku. Ta roślina jest wymieniona w „Spicie roślin ogrodu medyckiego do sprzedania będących” z 1834 roku.
Jedzenie jagód goji jest polecane m.in. w schorzeniach układów krwionośnego i moczowego, profilaktyce nowotworowej, obniżonej odporności na infekcje bakteryjne i wirusowe, osłabieniu, rekonwalescencji, krwotokach wewnętrznych. Opóźniają też proces starzenia i osłabianie wzroku.
W jagodach goji są m.in. związki bioaktywne, witaminy A, B1, B2, B6, E, C oraz makroskładniki i mikroskładniki, jak cynk, fosfor, mangan, miedź, potas, selen, wapń, żelazo.
Stanowisko: słoneczne
Gleba: przeciętna lub żyzna; piaszczysta, z małą domieszką gliny; odczyn zbliżony do obojętnego (około pH 7)
To mało wymagający krzew owocowy co do ziemi.
Podlewanie: w czasie suszy
Krzewy warto ściółkować, gdyż w ten sposób gleba wolniej wysycha. Ściółkowanie zapobiega też wyrastaniu chwastów.
Nawożenie: marzec lub kwiecień (III-IV)
Najlepsze są nawozy organiczne, zawierające duże próchnicy, jak obornik granulowany, kompost (świeży i granulowany), biohumus.
Rozmnażanie: sadzonki, odrosty, nasiona
Nasiona sieje się w marcu lub kwietniu (III-IV) do skrzynek w ciepłych pomieszczeniach. Z odrostów krzewy rozmnaża się wiosną i jesienią, z sadzonek – w lipcu (VII).
Cięcie: luty – marzec (II-III)
Przycinanie nie jest potrzebne cięcie co roku. Ścina się głównie przemarznięte końcówki pędów. Krzew rośnie wolno.
Wytrzymałość na mróz: bardzo dobra
Przemarzać mogą niezdrewniałe końcówki pędów, gdyż krzewy późno kończą wegetację.
Choroby i szkodniki: odporna
Rośnie zdrowo. Nie potrzebuje żadnych oprysków.
Zapylacze: samopylna
Jagody goji nie potrzebują zapylaczy. Pyłek z kwiatka na kwiatek przenoszą pszczoły oraz inne owady zapylające. Dlatego wystarczy mieć w ogrodzie jedną roślinę.
Ciekawe odmiany jagód goji
- Amber Sweet – owoce żółte
- Big Lifeberry – owoce czerwone
- Korean Big – owoce czerwone
- New Big – owoce czerwone
- No 1 – owoce czerwone
- Sweet Lifeberry – owoce czerwone
Warto wiedzieć
- Jagody goji zbiera się z kolcowoju chińskiego oraz kolcowoju pospolitego. Obie rośliny można uprawiać także w donicach.
- Chiński zielarz oraz mistrz sztuk walki Li Qing Yuen miał dożyć 256 lat (!), dzięki temu, że jadł codziennie jagody goji. Zmarł w 1933 roku, a jego oficjalny rok urodzenia to 1677. Żenił się 24 razy i doczekał 200 dzieci. Co do jego prawdziwego wieku historycy są oczywiście sceptyczni. On sam twierdził, że jest… jeszcze starszy. Pierwsze 100 lat życia miał ponoć poświęcić na zgłębianie tajników ziołolecznictwa.