Ma grubą, pachnącą, jadalną skórkę. Cytron to pradawne drzewko owocowe. Należy do rodziny cytrusów. Kwitnie i owocuje w mieszkaniach oraz oranżeriach.
Cechy: niskie drzewko owocowe i ozdobne
Inne nazwy: Cedrat, Cedr włoski, Citrus medica, Jabłko Adama, Jabłko medejskie, Jabłko perskie, Jabłko szczęśliwe, Jabłko włoskie, Jabłko złote, Owoc Pięknego Drzewa
Cytron jest także znany pod nazwami dwóch najpopularniejszych odmian: Etrog i Ręka Buddy.
Nazwa łacińska cytronu – Citrus medica – pochodzi o krainy Media (dawna Persja, a obecnie Iran). To tam sadzonkę cytronu miał z podbojów w Indii przywieźć Aleksander Macedoński (356-323 p.n.e.).
Pochodzenie: ponad 2.000 lat temu
Cytron to jedno z najstarszych drzew owocowych świata. Należy do rodziny cytrusów.
Najprawdopodobniej pochodzi z terenów obecnych Chin oraz Indii. Od wieków jego owoce są wykorzystywane w obrządkach religijnych judaizmu oraz buddyzmu. Bywa uważany za jabłko z raju, które Ewa zerwała i dała Adamowi.
Wysokość: 2-3 m (w zależności od cięcia)
W donicach cytron karłowacieje. Najlepiej uprawiać go w bardzo dużych donicach albo w przestronnych, dobrze oświetlonych salonach, albo w oranżeriach. Na parapecie już po kilku latach cytronowi jest za ciasno.
Szerokość: około 1 m
Kwitnienie: prawie cały rok
Kwiaty: białe, o średnicy około 3 cm, pachnące
Owoce: jadalne; duże (w donicach do 1-2 kg), owalne lub palczaste; skórka bardzo gruba, pomarszczona, żółta, mocno pachnąca; miąższ kwaśny lub słodki (w zależności od odmiany), mało soczysty, często gąbczasty i łykowaty
Jadalną częścią cytronów jest przede wszystkim gruba, pachnąca skórka, a nie miąższ, jak u innych cytrusów.
Skórka cytronów (także niedojrzała) jest świetna do kandyzowania, np. do ciast i słodyczy. Można z niej także robić dżem, likier, dodawać do herbaty i innych napojów.
Przez wieki cytrony były wykorzystywane w medycynie, jako lek m.in. na szkorbut, chorobę morską, płuca, wymioty, słaby wzrok.
Olejek z cytronu ma właściwości bakteriobójcze. Wykorzystywany jest w perfumach.
Owoce cytron zawiązuje bez zapylania albo po zapyleniu pyłkiem z tej samej lub innej rośliny.
Stanowisko: słoneczne
Ziemia: kwaśna lub lekko kwaśna (pH 5,5-6,5)
Podlewanie: umiarkowane
Najlepsza jest woda miękka, np. z dzbanka z filtrem. Nadaje się również woda z kranu lecz nie może być twarda.
Cytron lepiej toleruje przesuszenie niż nadmierne podlewanie.
Nawożenie: marzec – wrzesień (III-IX)
Polecane są nawozy do cytrusów. Dostarczają składników pokarmowych i jednocześnie zapewniają cytronom odpowiednio kwaśne pH ziemi.
Rozmnażanie: sposobów jest kilka; ogólnie cytrony łatwo rozmnożyć
- Ukorzenianie sadzonek – od marca do końca czerwca (III-VI) oraz wrzesień (IX); ukorzenianie trwa do 2 miesięcy;
- Odkłady powietrzne – korzonki pojawiają się po co najmniej 2 miesiącach;
- Siew nasion – można je siać bez względu na parę roku bezpośrednio do doniczki. Lepiej jednak unikać rozmnażania cytronów z nasion;
- Szczepienie – od końca marca do końca maja;
Uwaga! Aby cytron owocował, sadzonka lub oczko do szczepienia MUSI pochodzić z owocującej rośliny. Cytrony wyhodowane z nasion zaczynają owocować dopiero po przejściu przez okres młodociany, który trwa 5-20 lat.
Cięcie: luty – marzec (II-III)
W sezonie wegetacyjnym można również przycinać młode przyrosty.
Wytrzymałość na mróz: brak
Cytrony tolerują spadki temperatury do około 5 stopni Celsjusza. Na zbyt duże przechłodzenie reagują zrzucaniem liści, kwiatów i owoców.
Choroby i szkodniki: odporny
Cytron, jeśli choruje, to zwykle z powodu braku żelaza (blade, żółknące liście) oraz nadmiernego podlewania (gnicie korzeni).
Ze szkodników cytrony atakują m.in. misecznik cytrusowiec, przędziorek chmielowiec i wełnowiec cytrusowiec.
Zapylacze: nie potrzebuje
Ciekawe odmiany cytronów
- Etrog – owoce owalne
- Ręka Buddy – owoce palczaste
Ciekawostki
- Cytron krzyżuje się z innym cytrusami. Taką krzyżówką jest np. cytryna skierniewicka. Jego rodzice to cytron oraz cytryna zwyczajna. Tak jak cytryny skierniewickie, cytrony mają kolce.
- Cytrony – tylko odmiana Etrog – jest owocem obrzędowym w czasie święta żydowskiego Sukkot. Owoce, aby były koszerne, nie mogą pochodzić z drzewek szczepionych ani wyhodowanych z nasion.
